Τετάρτη 2 Οκτωβρίου 2013

Ο χορός των εφτά πέπλων - Tom Robbins







Χρόνια μετά την τελευταία φορά, η λαχτάρα συνοδευόταν αναγκαστικά από μια επιφύλαξη, όπως όταν πρόκειται να συναντήσεις τον κολλητό της παιδικής σου ηλικίας ξανά, και αναλογίζεσαι μήπως η επαφή δεν προκαλέσει την αλλοτινή σπίθα, η εικόνα δύο ξένων που απομένουν σιωπηλοί αναπόφευκτα σε στοιχειώνει. Λίγες μόνο γραμμές στάθηκαν αρκετές για να απομακρύνουν την αμφιβολία, καθώς ο κόσμος του Ρόμπινς άρχισε να απλώνεται εμπρός μου, όπως κάποτε.

Η Έλεν Τσέρι και ο Μπούμερ ξεκινούν για τη Νέα Υόρκη μία βδομάδα μετά το γάμο τους. Το αυτοκίνητο-γαλοπούλα ελκύει τα βλέμματα στο διάβα του, καθώς το νιόπαντρο ζευγάρι αφήνει πίσω του τις πολιτείες μία μία, πραγματοποιώντας τις απαραίτητες στάσεις για ανεφοδιασμό, έρωτα και καυγάδες. Σε μια σπηλιά θα βρουν καταφύγιο, ένας θόρυβος όμως θα τους τρομάξει, τρέπονται σε φυγή· εξαιτίας της βιασύνης, θα αφήσουν πίσω τους μία βρώμικη κάλτσα, ένα κουτάλι και μια κονσέρβα φασόλια. Ευτυχώς για εκείνα, οι εραστές με τα παιχνίδια τους θα ξυπνήσουν το Βαμμένο Ραβδί και την Πορφύρα. Κυνηγημένοι ιερείς της Θεάς Αστάρτης, που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη Φοινίκη μετά την επικράτηση της λατρείας του Χριστού, έκρυψαν τα ιερά αντικείμενα σε εκείνη τη σπηλιά, αιώνες πριν, για να τα προστατέψουν από το μένος των διωκτών τους. Η αναφορά στο όνομα της βασίλισσας Ιεζάβελ οδηγεί την Έλεν Τσέρι σε οργασμό και παράλληλα πείθει το Βαμμένο Ραβδί και την Πορφύρα πως έφτασε η στιγμή να επιστρέψουν στην Ιερουσαλήμ, πόλη στην οποία, σύμφωνα με τη παράδοση, μόλις ολοκληρωθεί το χτίσιμο του τρίτου ναού του Σολομώντα θα λάβει χώρα η δευτέρα παρουσία. Τελικά, όλες οι ψευδαισθήσεις θα διαλυθούν μόλις πέσει και το έβδομο πέπλο.

Έχω επίγνωση πως η παραπάνω περίληψη μάλλον μπερδεύει παρά εξηγεί, αλλά δε νομίζω πως υπάρχει άλλος τρόπος να αναφερθεί κανείς στην υπόθεση ενός βιβλίου του Ρόμπινς. Παραμυθάς με φαντασία οργιαστική, επιτίθεται μετωπικά στο σύνολο των αισθήσεων του αναγνώστη, που στέκει μαγεμένος (σχόλιο καθαρά υποκειμενικό) και διαβάζει με βουλιμία όσα το κεφάλι του δημιουργού γεννά. Και όμως η βάση του κάθε μυθιστορήματος είναι αμιγώς ρεαλιστική, ο τρόπος αφήγησης είναι εκείνος που τα καθιστά ξεχωριστά. Ο Ρόμπινς επιχειρεί να συνδυάσει την αφύπνιση των αισθήσεων με την κατάρριψη δοξασιών. Η γνώση αποτελεί στόχο ξεκάθαρο, ο μύθος είναι το γαρνίρισμα για τη ψυχή. Όπως κάθε σπουδαίος παραμυθάς γνωρίζει πως το επιμύθιο είναι εκείνο που κάνει σημαντική μια ιστορία.

Στο Χορό των Εφτά Πέπλων διακρίνονται αρκετά από τα θέματα που απασχολούν τον συγγραφέα στο σύνολο των μυθιστορημάτων του, όπως για παράδειγμα η μανία των ανά των κόσμων θρησκειών να υποτάξουν τη διονυσιακή πλευρά του ανθρώπου και να ενοχοποιήσουν τον έρωτα.  Μια ιδιαίτερη πνευματικότητα διέπει την ιστορία, παλιοί θεοί, των παθών και της γης, ανασύρονται από τη λήθη και η θέση τους στο πάνθεον αποκαθίσταται, η θεά Αστάρτη εμφανίζεται για να μας θυμίσει πως ο αρσενικός θεός αποτελεί ύστερη επινόηση. Ο Ρόμπινς δε θα μπορούσε να μη σατιρίσει τη μοντέρνα τέχνη με την τάση της να αποθεώνει το μέτριο αρκεί να έχει την ικανότητα να δημιουργεί τζίρο και θόρυβο.  

Το μυθιστόρημα περιστρέφεται γύρω από την Ιερουσαλήμ. " Ιερουσαλήμ. Τζερού Σαλαάμ. Πόλη της Ειρήνης. Το μόνο χιουμοριστικό στοιχείο είναι το όνομά της." Εδώ και αιώνες αποτελεί πεδίο μάχης, αιματηροί πόλεμοι και συγκρούσεις που φτάνουν ως τις μέρες μας. Αίνιγμα για δυνατούς λύτες, ο συγγραφέας δεν παίρνει θέση, αποκλείει όμως από την εξίσωση, αφού πρώτα τους ξεμπροστιάσει, τους φανατικούς, τόσο από τη μία, όσο και από την άλλη πλευρά. Μια ψύχραιμη προσέγγιση, όσο ειρωνικός και αν φαντάζει ο χαρακτηρισμός αυτός.

Τη φαντασία του Ρόμπινς πυροδοτεί η διαρκής χρήση της παρομοίωσης, νέοι κόμποι από τους οποίους ξεπηδούν κλαδιά, μεγαλύτερα και μικρότερα, υπεύθυνα για την πλούσια και πυκνή φυλλωσιά του δέντρου και την ακατάπαυστη δημιουργία εικόνων. Είναι αναμενόμενο, στο συγγραφικό σύμπαν ενός δημιουργού τόσο ιδιαίτερου, να συναντούνται επαναλήψεις και εμμονές, όμως, προσωπικά, αυτό το στοιχείο δε με κουράζει μα αντίθετα μου προξενεί ένα υπέροχο αίσθημα οικειότητας.  
  

Μοναδικό συναίσθημα η επιστροφή, τώρα ξέρω πως δεν έχει άλλο και αυτό λίγο με στεναχωρεί.  


υ.γ Για την απόφαση με την κωδική ονομασία "Τομ Ρόμπινς, ξανά" υπεύθυνος είναι ο Κούρτ Βόννεγκατ, περισσότερες λεπτομέρειες θα βρείτε εδώ.



Μετάφραση Γιώργος Μπαρουξης
Εκδόσεις Αίολος




2 σχόλια:

  1. καλώς λοιπόν παραμένει αίνιγμα κ η αναφορά στην υπόθεση, καθώς η σημασία μετακυλύεται στο επιμύθιο, την κοφτή δλδ κ συμπυκνωμένη εκείνη φράση που κρύβει μέσα της όλη την ικανοποίηση της διαδρομής, μετά την ολοκλήρωση της αναγνωστικής πράξης :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Περιγράφεις τη γραφή του τόσο εμπεριστατωμένα που ε3άπτεις και τη δική μας φαντασία να τον γνωρίσουμε

    ΑπάντησηΔιαγραφή