Χαρούκι Μουρακάμι και Χριστούγεννα

Είναι η περίοδος που οι εκδοτικοί οίκοι ρίχνουν σιγά σιγά στην αγορά τα "βαριά" χαρτιά. Λίγο πριν τα Χριστούγεννα (με την εμπορική προσέγγισή τους) καθώς η κίνηση στα βιβλιοπωλεία αυξάνεται σταδιακά, για να κορυφωθεί τις μέρες εκείνες, αφού πολλοί είναι εκείνοι που επιλέγουν παραδοσιακά το βιβλίο για δώρο. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και λίγο πριν από το καλοκαίρι.

Τα τελευταία χρόνια είχε γίνει προσωπική παράδοση η ανάγνωση κάποιου βιβλίου του Μουρακάμι κατά τη διάρκεια των διακοπών. Πέρυσι ήταν το αυτοβιογραφικό Για τι πράγμα μιλάω όταν μιλάω για το τρέξιμο ενώ πρόπερσι το Νότια των συνόρων, δυτικά του ήλιου.

Το δελτίο τύπου των εκδόσεων Ψυχογιός μας πληροφόρησε για τη μεταγραφή του Ιάπωνα συγγραφέα και μας χαροποίησε με την είδηση πως η μετάφραση των βιβλίων του θα γίνεται πλέον απευθείας από τα ιαπωνικά και όχι από τα αγγλικά όπως συνέβαινε μέχρι πρότινος. Ορεκτικό αποτέλεσε η πρόσφατη επανακυκλοφορία του Νορβηγικού δάσους, με το κυρίως πιάτο να είναι το IQ84, για το οποίο ήδη έχουν γραφτεί εκατοντάδες κριτικές. Το αναγνωστικό κοινό έχει διχαστεί και το hype καλά κρατεί. Ο Μουρακάμι δίνεται κάθε χρόνο ως φαβορί για το Νόμπελ λογοτεχνίας αλλά ακόμα δεν έχει φτάσει στην πηγή.

Δε θυμάμαι κάτω από ποιες συνθήκες ήρθα σε επαφή για πρώτη φορά με το έργο του, έχουν περάσει αρκετά χρόνια από εκείνο το καλοκαίρι. Σκέφτομαι πως στάθηκα τυχερός αφού, ακόμα και αν ήταν ήδη τόσο δημοφιλής , τον γνώρισα χωρίς τυμπανοκρουσίες, μακριά από αναγνωστικά πρέπει. Πλέον, που η σχέση μας είναι δεδομένη, ελάχιστα με ενοχλεί ο ντόρος που γίνεται γύρω από το όνομά του. Δεν υπάρχει αεροδρόμιο που να έχω επισκεφθεί και να απουσιάζει ο Χαρούκι. Παραδέχομαι πως με χαροποιεί το γεγονός αλλά ταυτόχρονα ομολογώ πως προτιμώ να γνωρίζω πρώτα ένα συγγραφέα μέσα από το έργο του και όχι από εξώφυλλα και συνεντεύξεις, πρακτική η οποία παραπέμπει περισσότερο σε τακτικές μάρκετινγκ.

Η κυκλοφορία του IQ84 στα ελληνικά θα προκαλέσει τη σχετική συζήτηση σε λογοτεχνικούς και μη κύκλους. Φαντάζομαι ήδη πως θα γίνει λόγος για την τιμή (δεν είναι μακριά οι αντίστοιχες συζητήσεις για το 2666 του Μπολάνιο). Ως αναγνώστης αδυνατώ να λειτουργήσω υπό καθεστώς πίεσης. Όταν όλοι μιλάνε για ένα βιβλίο προτιμώ να δώσω χρόνο. Προφανώς και επιθυμώ να διαβάσω το βιβλίο του Μουρακάμι αλλά δε θα βιαστώ. Εκεί θα είναι και θα με περιμένει να νιώσω έτοιμος.

Αναρωτιόμουν αν η πλειοψηφία εκείνων που θα διαβάσει άμεσα το πολυαναμενόμενο αυτό μυθιστόρημα έχει πρότερη επαφή με το έργο του Ιάπωνα λογοτέχνη ή αν θα παρατηρηθούν φαινόμενα απογοητευμένων αναγνωστών που δεν ενθουσιάστηκαν από την πρώτη τους επαφή. Κάτι παρόμοιο είχε παρατηρηθεί σε κάποιο βαθμό με την περσινή έκδοση του 2666. Δεν ισχυρίζομαι πως ο επίδοξος αναγνώστης θα πρέπει να έχει διαβάσει το σύνολο της βιβλιογραφίας του συγγραφέα, αλλά έργα όπως το IQ84 ή το 2666, αποτελούν απόσταγμα της εξέλιξης των δημιουργών τους που συντελέστηκε βιβλίο το βιβλίο και συχνά κάτι ανάλογο απαιτείται και από τον αναγνώστη.  

Ελπίζω ο Γ. να κρατήσει την υπόσχεσή του και να μου δανείσει τα δύο δυσεύρετα βιβλία του συγγραφέα που κυκλοφόρησαν πριν χρόνια από τις εκδόσεις Καστανιώτη και έτσι να τηρήσω την παράδοση που με θέλει να διαβάζω Μουρακάμι λίγο πριν την αλλαγή του χρόνου!