Η αναγνωστική προσέγγιση υπό καθεστώς ενθουσιαμού

Συχνά, έρχεται κανείς αντιμέτωπος με συγκυρίες ανεξήγητες αλλά ταυτόχρονα άκρως ενδιαφέρουσες. Η γνωριμία μου με τον Ισπανό συγγραφέα Χαβιέρ Μαρίας έγινε τυχαία. Μια σκόρπια κουβέντα στο facebook πριν από την απονομή του νόμπελ λογοτεχνίας ήταν αρκετή να μου κινήσει την περιέργεια. Ισπανός συγγραφέας, ''υποψήφιος'' για νόμπελ, το όνομα του οποίου δε μου έλεγε τίποτα. Ίντριγκα. Αν επρόκειτο για κάποιον ανατολίτη, όπως ο Κινέζος που τελικά βραβεύτηκε, θα το απέδιδα στο αδύνατο της πλήρους γνώσης της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Όμως ο Μαρίας έδειχνε να είναι μια διαφορετική περίπτωση. Και ήταν.

Προχώρησα σε ψηφιακή έρευνα. Αν και αρκετά βιβλία του έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά λίγες σελίδες ήταν αφιερωμένες στο έργο του. Σε αγαπημένα ιστολόγια βρήκα κάποιες παρουσιάσεις. Αποφάσισα να ξεκινήσω από το μυθιστόρημά του με τίτλο Καρδιά τόσο άσπρη το οποίο και φρόντισα να προμηθευτώ άμεσα από το βιβλιοπωλείο. Ένα από τα τελευταία βιβλία που διάβασα για το 2012 βρέθηκε αυτόματα στη λίστα με εκείνα που με στοίχειωσαν περισσότερο κατά το παρελθόν πια έτος. Εντυπωσιάστηκα, ενθουσιάστηκα και με κατέλαβε μανία. Ήθελα να διαβάσω οτιδήποτε δικό του κυκλοφορούσε στα ελληνικά και να συμπληρώσω τα κενά στα ισπανικά. Έδειξα χαρακτήρα όμως και δεν επανέλαβα λάθη του παρελθόντος. Η πείρα μου λέει πως σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να συγκρατώ τον ενθουσιασμό μου, να αφήνω λίγο χρόνο να περνάει από βιβλίο σε βιβλίο, ειδικά σε δημιουργούς που πάντα γράφουν θαρρείς το ίδιο βιβλίο.

Στο πρόσφατο παζάρι βιβλίου αγόρασα τρία βιβλία του από τις εκδόσεις Σέλας, στη συνέχεια επισκέφτηκα το βιβλιοπωλείο για τα υπόλοιπα. Αποδείχτηκε ότι υπάρχουν δύο εξαντλημένα (Όλες οι ψυχές, ο Αιώνας) για τα οποία η μάχη θα δοθεί στα παλαιοβιβλιοπωλεία! Μετά την ολοκλήρωση της αγοράς των διαθέσιμων τίτλων ακολουθεί ο σχεδιασμός της αναγνωστικής στρατηγικής.

Διάφορα σενάρια εξέτασα. Αρχικά, σκέφτηκα να διαβάσω το Αύριο στη μάχη να με σκεφτείς, τρίτο μέρος μιας άτυπης τριλογίας που αποτελείται από τα μυθιστορήματα Όλες οι ψυχές, Καρδιά τόσο άσπρη και Αύριο στη μάχη να με σκεφτείς. Η τριλογία ήταν όμως καταδικασμένη, προσωρινά τουλάχιστον, να παραμείνει ανολοκλήρωτη καθώς η αναζήτηση του πρώτου μέρους υπήρξε άκαρπη. Εν συνεχεία σκέφτηκα να διαβάσω το τελευταίο μεταφρασμένο έργο του Μαρίας στα ελληνικά, Το πρόσωπό σου αύριο. Σκέψη που γεννήθηκε μάλλον από στιγμιαία περιέργεια για τα τελευταία βήματα του συγγραφέα και την οποία εγκατέλειψα γρήγορα.

Τελικά επέλεξα τη παλιά, καλή, γνωστή συνταγή. Δεν το έκανα από την αρχή, περισσότερο ως μια προσωπική άσκηση. Θέλησα να επανεξετάσω διάφορες παραμέτρους και να πάρω την απόφαση με βάση αυτές και όχι ακολουθώντας από συνήθεια μια παλιά (αν και απόλυτα επιτυχημένη) συνταγή. Θα πιάσω το νήμα από την αρχή, από το πρώτο μυθιστόρημα του Μαρίας, Τα λημέρια του λύκου. Θα ακολουθήσω με χρονική σειρά τη συγγραφική εξέλιξη του ενδιαφέροντος αυτού δημιουργού. Αρχικώς στα ελληνικά και βλέποντας...

Με ρέγουλα όμως, όχι με μανία αλλά ούτε και με αυστηρό πρόγραμμα στρατιωτικής πειθαρχίας. Πρώτα και πάνω απ' όλα στη λογοτεχνία γυρεύουμε την απόλαυση άλλωστε.

Ρωτώντας και κουβεντιάζοντας σχετικά με το Μαρίας έμαθα διάφορα τα οποία θα ήθελα να προσθέσω. Η τριλογία (ακριβέστερα μυθιστόρημα σε συνέχειες) με τίτλο Το πρόσωπό σου αύριο μάλλον θα μείνει ανολοκλήρωτη προς το παρόν. Το τελευταίο έργο του συγγραφέα Los enamoramientos υπάρχει εδώ και κάποιο καιρό στον προγραμματισμό μεγάλου εκδοτικού οίκου και αναμένεται κάποια στιγμή να κυκλοφορήσει. Οι Ισπανοί φίλοι μου στους οποίους έκανα παράπονα που με είχαν αφήσει χρόνια στην άγνοια, μου απάντησαν πως ο Μαρίας είναι τόσο γνωστός που το θεώρησαν προφανές να μου τον προτείνουν. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν έχει αποκτήσει τη φήμη που έχει γνωρίσει σε αρκετές χώρες του εξωτερικού. Βέβαια αν πάρει κάποιο νόμπελ όλα θα αλλάξουν...

Έρωτας με την πρώτη ματιά η σχέση μου με το Μαρίας, ένα βιβλίο στάθηκε ικανό να με ξεσηκώσει. Προτείνω δίχως περιστροφές και ιδιαίτερα στους λάτρεις του Όστερ και της Χούστβεντ.
Θα επανέλθω σύντομα!