Είπα: Για κάποιον λόγο, προς το παρόν άγνωστο, ταυτίζομαι με τους μεσήλικες εκείνους άντρες οι οποίοι είδαν τη ζωή τους, έστω και από ασήμαντη αφορμή, να ανατρέπεται. Εκείνος σχολίασε: να το προσέξεις αυτό.
Οι λογοτεχνικοί μεσήλικες, στο μυαλό μου, αρχικώς φορούσαν πάντα γυαλιά ηλίου με χοντρό, κοκάλινο σκελετό, ανεξάρτητα από την μόδα της κάθε εποχής, ακόμα και κάτω από τον καυτό ήλιο του Μεξικού. Δύσκολο να υπάρξει νέο τύπωμα επί της μορφής του Mastroianni στο 8 1/2. Πολλά χρόνια αργότερα, εμφανίστηκε ένας άντρας μόνος, ο Colin Firth, με γυαλιά μυωπίας, για να διακρίνεται διαρκώς, θαρρείς, αυτή η παραιτημένη θλίψη στα μάτια του. Αυτός ενσαρκώνει πλέον τον ρόλο. Οι ήρωες αυτοί συνεχίζουν να έχουν κάτι το ιταλικό για μένα. Ο Fellini θα "φταίει".
Η ρουτίνα που πηγάζει από την σταθερότητα, εκ του μακρόθεν τουλάχιστον, κρίνεται αυστηρά, όμως, αργά και σταθερά, παρά τις εξάρσεις και τις "νεανικές" ανησυχίες, έρχεται στο προσκήνιο ως φυσιολογική εξέλιξη. Η παραίτηση και η ανατροπή δεν περιλαμβάνονται στα βαφτισμένα θετικά της ζωής αυτής -της δικής σου ζωής- γι' αυτό και σπανίως λαμβάνονται σοβαρά υπ' όψιν. Όχι;
Διαβάζω στο οπισθόφυλλο: Η ζωή του Πάολο Λουτσάνι, ενός επίδοξου συγγραφέα γύρω στα σαράντα που ζει με τη σύζυγό του και τον γιο τους σε μια συνοικία της Ρώμης. Μετά τον θάνατο του πατέρα του πέφτει σε βαθειά κατάθλιψη. Σας εξήγησα ήδη νομίζω γιατί αποφάσισα να διαβάσω το Δεν υπάρχει άλλος χρόνος.
Η σχέση με τον πατέρα, ο θάνατος του οποίου της αφαίρεσε την οποιαδήποτε δυνατότητα εξομάλυνσης. Η κατάθλιψη που συχνά -να μην είσαι απόλυτος, λένε, να μη λες πάντα- θεωρείται ένα καπρίτσιο του δυτικού κόσμου. Η συναισθηματική υποστήριξη που δεν λαμβάνει από τη σύντροφό του και το μονομερές δικαίωμα να ονομάσει εαυτόν θύμα -δίχως όμως να μπορεί να δώσει απάντηση στο ερώτημα: εσύ στη θέση της, τι θα έκανες; Το παιδί ως λάφυρο, η ιστορία που επαναλαμβάνεται, η φωνή του πατέρα του να επαναλαμβάνει: για εσάς μένουμε μαζί με την μάνα σου, είσαι μεγάλο παιδί, Πάολο, και πρέπει να ξέρεις.
Ο Πάολο αναλαμβάνει την αφήγηση, επίδοξος συγγραφέας γαρ, πρωτοπρόσωπη, στιβαρή και ρέουσα, με ανατροπές και κορυφώσεις, αν και σε μερικά σημεία γλυκανάλατη και ιταλική, που όμως έλκει και συνάμα απωθεί, καθώς στηρίζεται, αναγκαστικά λόγω θέματος, στην συναισθηματική επίκληση, την οποία απαιτεί, σαν να φωνάζει πράγματα που λέγονται, αν λέγονται, ψιθυριστά, και όσο εκείνος φωνάζει τόσο μοιάζει να προσπαθεί να πείσει για τη δική του υπεροχή και αθωότητα. Και τέτοια πράγματα δεν υπάρχουν.
Οι άχρωμες, μη τουριστικές, γειτονιές, στις οποίες συχνάζουν οι ήρωες, δίνουν μια αίσθηση αυθεντικού και καταγράφονται στα θετικά του μυθιστορήματος, μακριά από την πολυκοσμία και το ρωμαϊκό προφανές, όμως, για να είμαστε ειλικρινείς, ο Sorrentino, στήνοντας την κάμερά του μπροστά στα πασίγνωστα, φωτισμένα μνημεία της ιταλικής πρωτεύουσας, τα κατάφερε κάλλιστα, προσφέροντας στον εξηνταπεντάχρονο Jep Gambardella τις κατάλληλες λέξεις.
Μετάφραση Αρχοντία Κυπριώτου
Εκδόσεις Ίνδικτος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου