Η συγγραφέας εμπνέεται από το γυναικείο ψέμα, διαφορετικό από εκείνο των αντρών, το οποίο μάλιστα χαρακτηρίζει πραγματιστικό, και γράφει αυτό το ιδιαίτερο βιβλίο· ένα, μάλλον, σπονδυλωτό μυθιστόρημα, με την κεντρική ηρωίδα, τη Ζένια, κατά τη διάρκεια της ζωής της, να γίνεται αποδέκτης γυναικείων ψεμάτων, αθώων στην πλειονότητά τους, τα οποία αποκαλύπτονται δίχως όμως να προκαλέσουν ιδιαίτερο κρότο. Η αλήθεια είναι πως δεν ενθουσιάστηκα με τις ιστορίες, ίσως με εξαίρεση μία ή δύο εξ αυτών, που μου φάνηκαν συμπαθητικές, ευνοημένες από τη σύγκριση, και δυο ή τρεις φορές φλέρταρα έντονα με την ιδέα να εγκαταλείψω την ανάγνωση.
Αν τελικά έφτασα έως το τέλος, αυτό, μάλλον, οφείλεται στον πυρήνα της έμπνευσης, στο ψέμα δηλαδή. Τα παραμύθια δεν είναι αλήθεια, αλλά τουλάχιστον δεν είναι ψέματα, τραγουδά ο Παύλος Παυλίδης, και ο στίχος αυτός περιγράφει με αρκετή ακρίβεια τη σχέση μου με τη λογοτεχνία, με τη μη αλήθεια. Μου έκανε εντύπωση, λοιπόν, το γεγονός πως μια συγγραφέας δηλώνει πως εμπνέεται από το ψέμα, το ψέμα που κατά μία έννοια αποτελεί το βασικό εργαλείο της συγγραφής, ακόμα και αν είναι πιο αποδεκτό ή προτιμότερο να βαφτίζεται φαντασία, εμπνέεται κατά δήλωσή της από το ψέμα, για να διηγηθεί μια ψεύτικη ιστορία, φανταστική αν προτιμάτε, επιθυμώντας, μάλλον, μια διάκριση ανάμεσα στο αντρικό και το γυναικείο ψέμα, μια ακόμα γενίκευση. Το ψέμα μέσα στο ψέμα.
Το ψέμα, για τις ηρωίδες της Ουλίτσκαγια αποτελεί περισσότερο ένα καταφύγιο, μια παραπλανητική βιτρίνα μιας αδιάφορης ζωής, παρά ένα εργαλείο ουσιαστικής εξαπάτησης, ψέματα αθώα δίχως πραγματική βαρύτητα, κοντινά στη μυθιστορία, μια διαφορετική προσέγγιση της πραγματικότητας, η εφαρμογή ενός συνόλου υποθέσεων και η επιλογή διαφορετικών μονοπατιών στα κρίσιμα σταυροδρόμια. Για αυτό και αδιάφορα κατά την ανάγνωσή τους. Οι ιστορίες διαπνέονται από μια αίσθηση σαρκασμού, κυρίως ως προς την αποτύπωση της σύγχρονης ρωσικής πραγματικότητας, μια διάθεση φάρσας με έναν μανδύα γλωσσικής και αφηγηματικής σοβαροφάνειας, που όμως τελικά δεν λειτούργησε.
Η αλήθεια είναι πως η Π., που με τόσο ενθουσιασμό μού συνέστησε κάποτε να γνωρίσω την Ουλίτσκαγια -μία εκ της αντιπροσωπευτικής τριάδας, κατ' εκείνη, της σύγχρονης ρωσικής λογοτεχνίας παρέα με τον Πελέβιν και τον Μακάνιν- είχε προτείνει τη Χαρούμενη Κηδεία, οπότε παρά τη χλιαρή πρώτη εντύπωση, το ραντεβού μαζί της ανανεώνεται για κάποια επόμενη στιγμή στο μέλλον.
Μετάφραση Σταυρούλα Αργυροπούλου
Εκδόσεις Καστανιώτη
Το διάβασα πριν δυο χρόνια, όχι στα ελληνικά, και το βρήκα καλογραμμένο μεν, αλλά σήμερα δεν θυμάμαι πια τίποτα. Καλημέρα σας. Λητώ Σεϊζάνη
ΑπάντησηΔιαγραφή