Μια γυναίκα τόσο δυνατά προορισμένη για την ευτυχία -για μια ευτυχία, έστω, τελείως σωματική· ναι, μια κοινότοπη σαρκική ευχαρίστηση- που επέλεξε, αμέριμνα θα 'λεγε κανείς, την μοναξιά, την πίστη σ' έναν απόντα, την άρνηση να αγαπήσει...Η στέρεη εικόνα που συνθέτουμε για τον άλλον, καθορισμένη από τις προσλαμβάνουσες, τις απόψεις και τις εμπειρίες μας, υποβοηθούμενη πάντα από τη δεδομένη απόσταση και την άγνοια. Και αυτό μας απωθεί και μας έλκει, κάποιες φορές ταυτόχρονα. Παράξενο. Και ύστερα, όταν οι δικές μας βεβαιότητες έχουν πια καταρρεύσει, έρχεται αναπόφευκτα η απομάγευση.
Όταν ο νεαρός αφηγητής βρέθηκε στην απομακρυσμένη και ξεχασμένη Σιβηρία, ερχόμενος από την πόλη με τους τίτλους των σπουδών του να τον συνοδεύουν, με τη δεδομένη αντιπάθεια για το καθεστώς και την αγάπη για ό,τι δυτικό, με σκοπό την έρευνα των τοπικών ηθών και εθίμων, γνώρισε τη Βέρα· πρώτα του μίλησαν για τη Βέρα, τη γυναίκα, λίγο μετά τα σαράντα, που είδε τον πρώτο της έρωτα να φεύγει για το μέτωπο στο τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, και έδωσε μια υπόσχεση, να τον περιμένει να γυρίσει, και όχι μόνο δεν γύρισε εκείνος αλλά ούτε και υπήρξε κάποια επίσημη ενημέρωση για το τι απέγινε, και εκείνη έμεινε πιστή στην υπόσχεσή της, να τον περιμένει, και έγινε σχεδόν περίγελος, αντικείμενο ζήλιας όπως όλοι όσοι μένουν πιστοί σε μια απόφασή τους, σε ένα χωριό που ο μέσος όρος ηλικίας είναι μεγάλος, που μία μία οι ηλικιωμένες χήρες πεθαίνουν, εκείνη έχει αναλάβει να τις φροντίζει και να υλοποιεί τις τελευταίες τους επιθυμίες, γι' αυτή τη Βέρα τού μίλησαν, και εκείνος μόλις την είδε κατέγραψε τη βεβαιότητά του στο σημειωματάριο του.
Ο Μακίν είναι από εκείνες τις περιπτώσεις συγγραφέων, που η ανάγνωση του βιογραφικού τους είναι σημαντική για την προσέγγιση του έργου τους· ένας Ρώσος εμιγκρές στη Γαλλία, που ποτέ δεν επέστρεψε πίσω στον τόπο του, γίνεται συγγραφέας και γράφει στα γαλλικά, αν και αρχικά, αδυνατώντας να εξασφαλίσει εκδότη, επέλεξε να παίξει το χαρτί του Ρώσου συγγραφέα, ισχυριζόμενος πως τα κείμενά του, αν και γραμμένα στα γαλλικά, ήταν μεταφράσεις από τα ρωσικά, και έτσι να βρει επιτέλους τον δρόμο προς την έκδοση, πάντα είναι πιο εξωτικός ένας μεταφρασμένος συγγραφέας από έναν ακόμα που επιχειρεί να γράψει στη μητρική μας, ισχύει και αλλού εκτός από τη μικρή μας χώρα αυτή η ξενομανία. Ο Μακίν πατάει, λοιπόν, αναπόφευκτα σε δύο πραγματικότητες, και αυτό γίνεται εμφανές στο μυθιστόρημά του, παρότι πουθενά δεν γίνεται αναφορά στη Γαλλία.
Και ενώ το βιβλίο αυτό θα μπορούσε άνετα να πάρει τον εύκολο και κακό δρόμο που οδηγεί σε μια ακόμα γλυκανάλατη ερωτική ιστορία, μια ακόμα καταδίκη του υπαρκτού σοσιαλισμού, μια ακόμα αδιάφορη τελικά ιστορία, ο Μακίν καταφέρνει να ακροβατήσει στο όριο και να παραδώσει ένα γλυκό μυθιστόρημα, που σίγουρα δεν αλλάζει τον ρου της παγκόσμιας λογοτεχνίας αλλά αποτελεί μια τίμια και ειλικρινή προσπάθεια, δικαιωμένη εκ του αποτελέσματος, στον δρόμο που -για μένα- πρωτοπόρος είναι ακόμα ένας υιοθετημένος Γάλλος, ο Μίλαν Κούντερα.
Τον Μακίν δεν τον γνώριζα, και ήρθε η κυκλοφορία ενός ακόμα μυθιστορήματός του στα ελληνικά (Η ζωή ενός άγνωστου άντρα, μτφρ. Αγγελική Σιγούρου, εκδόσεις Καστανιώτη) για να αποτελέσει την αφορμή για συζήτηση με μια αναγνώστρια που εκτιμώ πολύ, και μετά η τυχαία ανακάλυψη αυτού του μυθιστορήματός του, κατά τι παλαιότερου και δυσεύρετου μάλλον πλέον, για να γίνει η αρχή μιας γνωριμίας που προβλέπεται να έχει μέλλον.
Μετάφραση Μαρία Κράλλη
Εκδόσεις Ηλέκτρα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου