Η ιστορία της πορφυρής δούλης - Μάργκαρετ Άτγουντ

"Για υπνωτήριο μας όρισαν το γυμναστήριο. Αυτό που τότε ήταν γυμναστήριο. Το πάτωμα λουστραρισμένο, βαμμένες ευθείες και κύκλοι για τα αθλήματα που τελούσαν στον καιρό εκείνο. Η στεφάνη για την καλαθόσφαιρα ήταν στη θέση της παρ' ότι το δίχτυ λιωμένο. Ολόγυρα στην αίθουσα εξώστης, για τους θεατές. Και μού' μενε η ιδέα ότι μπορώ να οσμίζομαι, αχνά, σαν μετείκασμα κάπως, το απόσταγμα σωμάτων, την σαν μόσχο ιδρωτίλα ανακατεμένη με τη γλυκερή μυρουδιά από τσιχλόφουσκα και κολώνια που ξέχυναν από τον εξώστη κορίτσια με χοντρές φούστες που τις ήξερα από φωτογραφίες, με μίνι αργότερα, μετά με παντελόνια, ύστερα με ένα σκουλαρίκι και μαλλί βαμμένο πράσινο."

Έτσι ξεκινά η πορφυρή δούλη τη διήγησή της, στα σκοτεινά του υπνωτηρίου. Μαεστρικά η Άτγουντ θα ξεδιπλώσει το κουβάρι και θα απαντήσει σε δεκάδες ερωτήματα που κυκλώνουν τον αναγνώστη κατά την ανάγνωση. Ποιές αποκαλούνται πορφυρές δούλες; Τι ακριβώς είναι η δημοκρατία του Γιλεάδ;

Δεν θα αποκαλύψω ούτε το ελάχιστο γύρω από την πλοκή, ούτε καν αυτά τα οποία μαρτυράει το οπισθόφυλλο. Αν θέλετε να διαβάσετε το βιβλίο ακολουθήστε τη συμβουλή μου, οι πρώτες σελίδες ίσως σας φανούν κάπως δυσνόητες αλλά έτσι θα δώσετε την ευκαιρία στη συγγραφέα να σας βάλει σιγά σιγά στον κόσμο που πλέον ζει η πορφυρή δούλη.

Είναι χαρακτηριστικό όλων των σημαντικών βιβλίων φαντασίας, να βρίσκονται τόσο κοντά στο ρεαλισμό. Δε ξέρω αν το βιβλίο αυτό, για παράδειγμα, οφείλει την ύπαρξη του στην αχαλίνωτη φαντασία της συγγραφέως ή στην οξύτατη ματιά της στα σημεία των καιρών. Γιατί κανείς από τους συγγραφείς φαντασίας, φαντάζομαι, δεν διεκδικεί τον τίτλο του απόλυτου προφήτη. Δεν έχουν ως στόχο να περιγράψουν επακριβώς κάποια μελλοντική πραγματικότητα αλλά να χτυπήσουν ένα καμπανάκι μέσα από παραβολές και σχήματα. Και όταν ακόμα η πραγματικότητα φτάνει και ξεπερνάει τη φαντασία τους μάλλον θα νιώθουν άβολα. Πώς αλήθεια θα ένιωθε ο Όργουελ σήμερα;

Είναι η πρώτη φορά, αν δε με απατά η μνήμη μου, που η ανάγνωση ενός μυθιστορήματος θύμιζε τόσο, σαν εμπειρία, την ανάγνωση ενός εικονογραφημένου. Ανάμεσα στις λέξεις σκίτσα εμφανίζονταν, δισδιάστατη αποτύπωση του λόγου, σκηνικό τρομαχτικό. Δυστυχώς δεν μπορώ να κάνω λόγια τις εικόνες αυτές.

Η Άτγουντ είναι από τον Καναδά, όπως και μια άλλη σπουδαία της λογοτεχνίας του φανταστικού η Ούρσουλα Λε Γκεν (θα επιστρέψει ποτέ άραγε ο δανεικός Αναρχικός των δύο ηπείρων;)

Υπέροχη η μετάφραση του Παύλου Μάτεσι παρά την δυσκολία λόγω της εκτεταμένης λεξιπλασίας.




Εκδόσεις Το Βιβλιοπωλείο της Εστίας.