Τετάρτη 17 Απριλίου 2013

Ιστορίες του Χαλ - Γιώργος Μητάς






Τρεις ιστορίες μοναξιάς με κοινό τόπο το Χαλ της Αγγλίας. Ελάχιστοι, ακόμα και εντός Νησιού, είναι εκείνοι που αναφέρονται στην πόλη με το πλήρες όνομά της, Kingston upon Hull, σημάδι απώλειας της αλλοτινής αίγλης που της χάριζε η στρατηγική θέση της ως λιμάνι της Βόρειας Θάλασσας. Η συρρίκνωση της αλιείας και η αποβιομηχανοποίηση προκάλεσαν την αύξηση της ανεργίας και την οικονομική υποβάθμιση της  περιοχής.

Η πόλη, χωρίς ιδιαίτερο τουριστικό ενδιαφέρον, οφείλει την παρουσία επισκεπτών από άλλες χώρες σχεδόν αποκλειστικά στο πανεπιστήμιο της. Εκατοντάδες νέοι φοιτητές καταφθάνουν κάθε Σεπτέμβριο για να παρακολουθήσουν κάποιο από τα προσφερόμενα προγράμματα σπουδών. Ο Μητάς, πρώην μεταπτυχιακός φοιτητής στο Χαλ, τοποθετεί το πανεπιστήμιο στον πυρήνα των ιστοριών του ως συνδετικό κρίκο των φοιτητών με την τοπική κοινωνία, δίχως όμως αυτό να κατατάσσει τις Ιστορίες του Χαλ στην κατηγορία του campus novel.

Είναι η μοναξιά που ορίζει τις ζωές των ηρώων, μοναξιά που εντείνεται εξαιτίας των καιρικών φαινομένων. Η ανθρώπινη επαφή αποτελεί το μοναδικό αντίδοτο. Ο Μητάς χτίζει την κάθε ιστορία γύρω από ένα ζεύγος χαρακτήρων αποτελούμενο από ένα ντόπιο και ένα Μεσόγειο φοιτητή, υπενθυμίζοντας, δίχως τυμπανοκρουσίες, πως η συντροφικότητα δε γνωρίζει σύνορα. Η κυρία Ρότζερς θα συναντήσει τον Λουίς, ο τυφλός φοιτητής Ντόναλντ τον νεαρό Έλληνα και ο Στηβ τον Τούρκο φοιτητή Ασίζ.

Οι ιστορίες του Μητά αποπνέουν μια έντονη μελαγχολία, οι ρυθμοί είναι αργοί και η καθημερινή ρουτίνα διαρκώς παρούσα να στερεί την πιθανότητα της έκπληξης. Υπάρχει ένα κοινό σταυροδρόμι, ένα και μόνο καρέ στο οποίο τέμνονται τα τρία διηγήματα σε μια στιγμιαία αίσθηση σπονδυλωτού μυθιστορήματος, πιθανός σπόρος στο μυαλό του συγγραφέα που δεν άνθισε περαιτέρω. Το Χαλ ταυτίζεται με τη μοναξιά στα μάτια του αναγνώστη που δεν το επισκέφτηκε ποτέ, και όχι άδικα αφού ο συγγραφέας μοιάζει να επιδιώκει αυτή την αίσθηση, ξεκινώντας από τον τίτλο της συλλογής και συνεχίζοντας με τις συνεχείς περιγραφές της μουντής πολιτείας, στοιχείο αναπόσπαστο της πλοκής.

Δεν είναι όμως μόνο οι αναμνήσεις από την παραμονή του συγγραφέα στην Αγγλία αλλά και οι λογοτεχνικές επιρροές με έντονο αγγλοσαξονικό άρωμα που αρμονικά ενσωματώνονται στην αφήγηση. Λόγος μετρημένος, χαρακτήρες στέρεοι, περιγραφή που δημιουργεί έντονες στατικές εικόνες με κυρίαρχο το υγρό στοιχείο· η βροχή, το ποτάμι, η Βόρεια Θάλασσα. Στοιχεία της βρετανικής καθημερινότητας όπως το τσάι, η pub, το fish´n´chips, λειτουργούν αβίαστα και όχι ως απλά στερεότυπα.

Στην τρίτη ιστορία ( Ένα ποτήρι μπίρα), ο Μητάς φλερτάρει στενά με την υποβολή. Το μυστήριο γύρω από την ιστορία του Στηβ, του ασπρομάλλη γίγαντα με τον οποίο συγκατοικεί ο Τούρκος φοιτητής, καθηλώνει και αναδεικνύει την ικανότητα του συγγραφέα στη δημιουργία ατμόσφαιρας. Από τη μία έχουμε τη φανερή ακαδημαϊκή ζωή του Ασίζ και από την άλλη τη σκοτεινή και γεμάτη μυστήριο του Στηβ.  Επιβεβαιώνεται, κατ’ αυτόν τον τρόπο, η τεχνική αρτιότητα και ωριμότητα της γραφής του Μητά σε σχέση με τα πρώτα δύο διηγήματα, εκεί που τα όρια του θέματος είναι αρκετά πιο δεδομένα και η έκβαση της ιστορίας, έως ένα βαθμό, αναμενόμενη. Η σύνδεση των τριών διηγημάτων, τόσο θεματικά όσο και χωρικά, απαλύνει οποιαδήποτε ανισότητα μεταξύ των εκδοχών μοναξιάς στην πόλη του Χαλ· η μια ιστορία βυθίζεται μέσα στην άλλη, οι δρόμοι που περπατούν οι ήρωες είναι κοινοί, όπως κοινή είναι η αγωνία και η μοναξιά.

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον και ελπιδοφόρο ντεμπούτο για τον γεννημένο το 1966 στη Λιβαδειά, Γιώργο Μητά. Η αναμενόμενη κυκλοφορία του πρώτου του μυθιστορήματος, θα δώσει σαφέστερες συντεταγμένες πλεύσης και θα επιβεβαιώσει ή όχι τις προσδοκίες που γεννήθηκαν από το πρωτόλειό του. Για τις Ιστορίες του Χαλ έλαβε το βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα για το 2012 από το περιοδικό Διαβάζω.



(πρωτοδημοσιεύτηκε στο mixtape.gr)



Εκδόσεις Κίχλη



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου