Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2013

Το Ελάχιστο Ίχνος - Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης








Ο τίτλος, το όνομα του συγγραφέα, το λογότυπο του εκδοτικού οίκου και τέσσερα σκίτσα.

Στο μπροστινό εξώφυλλο, ένα μωρό κοιμάται στην κούνια του, το περίγραμμα ενός άντρα απλώνει τα χέρια προς αυτό, στο βάθος ένας δρόμος ανοίγεται. Κάπου πιο πέρα, διακριτικές, φαντάζομαι τις Μοίρες να κλώθουν, να διευθύνουν και να κόβουν το νήμα της ζωής. Αριστερά, μια αυλή με ζώα οικόσιτα, μια γυναίκα – πάντα περίγραμμα – ταΐζει στο στόμα τη γίδα ενώ τα υπόλοιπα ζώα τριγυρνούν ανέμελα δίχως την έγνοια της τροφής, στο βάθος ένα σπίτι ταπεινό, χωριού.

Το οπισθόφυλλο φιλοξενεί δύο σκίτσα θεατρικά. Στο δεξιό, μια δραματική σχολή, ο διάφανος καθηγητής, όρθιος, διδάσκει, οι σπουδαστές στο πάτωμα καθιστοί, στο φόντο ένα αρχαίο θέατρο, το όνειρο κάθε υποψήφιου ηθοποιού. Στο αριστερό, το θέατρο την ώρα της παράστασης,  οι πλάτες  των αδειανών καθισμάτων, δύο γυναίκες ηθοποιοί κοιτούν προς το κέντρο της σκηνής, εκεί που ένας τρίτος κείται στο πάτωμα.

Οι εικόνες αποκαλύπτουν αρκετά, το κείμενο στο οπισθόφυλλο  θα ήταν περιττό και φλύαρο. Επιλογή  μάλλον αισθητική και όχι αντιδραστική απέναντι στους  άψυχους κανόνες προώθησης. Ανάγκη προσωπική να σεβαστώ την απόφαση του δημιουργού, περιορισμός του παρόντος κειμένου η μη αναφορά στην υπόθεση.

Ο συγγραφέας φλερτάρει με το λογοτεχνικό κλισέ του ευπώλητου, πλησιάζει κοντά, σχεδόν το αγγίζει. Η ανίκητη μοίρα, από την οποία κανείς δε μπορεί να ξεφύγει, εδάφιο γνώριμο και σύνηθες, καταφύγιο εύκολου σεναριακού εντυπωσιασμού. Τακτική σχεδιασμένη μαεστρικά εκ των προτέρων που εξυπηρετεί τον τελικό στόχο. Ο Χατζηγιαννίδης ξέρει να ανατέμνει την ανθρώπινη ψυχή, να ξύνει τη βρωμιά με το νύχι και να την επιδεικνύει δίχως δισταγμό. Η μοίρα επηρεάζεται από τις αποφάσεις των ανθρώπων, αποφάσεις που αφήνουν πάντα ένα ίχνος, έστω και μικρό, ο συγγραφέας νιώθει το καθήκον να το αναζητήσει και να το επισημάνει, να μη χαριστεί. Θέτει άπαντες προ των ευθυνών τους, ο αντικατοπτρισμός αποτελεί άλλωστε την αυστηρότερη τιμωρία. 

Το μυθιστόρημα χωρίζεται σε κομμάτια, ο πλαγιότιτλος σημαίνει το χρόνο ενώ ο υπέρτιτλος διευκρινίζει. Ο συγγραφέας είναι ο αποκλειστικός κάτοχος της ιστορίας, ο μοναδικός που δε βασανίζεται από αναπάντητα ερωτήματα, εκείνος αποφασίζει πως θα φανερωθούν τα χαρτιά, σε ποια σημεία θα πέσει φως. Οι ήρωες, μαριονέτες στα χέρια του, υπακούουν αναγκαστικά και πειθήνια,  κινούμενοι στα όρια της καρικατούρας, πότε με βηματισμό σταθερό και πότε τρεκλίζοντας υπό το βάρος της ίδιας τους της ύπαρξης.

Το υλικό που καλείται να διαχειριστεί ο Χατζηγιαννίδης είναι ογκώδες και πολυποίκιλο, η σιγουριά που αποπνέει η γραφή του γοητεύει και φανερώνει εργασία σκληρή με έμφαση στη λεπτομέρεια, δείχνει να γνωρίζει τον προορισμό και προχωράει κοιτώντας ευθεία μπροστά, αποφεύγει τις κακοτοπιές και δεν έχει ανάγκη να καταφύγει στη σύγχυση του αναγνώστη .  Παραμένει πιστός στο ύφος των προηγούμενων έργων του, γνώρισμα χαρακτηριστικό των ιδιαίτερων δημιουργών , δίχως να επιτρέπει στην κατηγορία της επανάληψης να παρεισφρήσει.

Η ιδιαιτέρως προσεγμένη και καλαίσθητη έκδοση αναδεικνύει περαιτέρω τη δεδομένη ομορφιά του κειμένου, η αίσθηση του χαρτιού είναι μοναδική λόγω της ποιότητας και του βάρους  του. Τα σχέδια ανήκουν στη Σύλβια Αντουλινάκη.

Της ιστορίας προηγείται η διευκρίνηση, «Όλα τα γεγονότα είναι φανταστικά. Το ίδιο και οι ήρωες, εκτός από έναν.» Η ομολογία ύπαρξης ρεαλισμού ιντριγκάρει το μαθημένο στο μύθο αναγνώστη πριν ακόμα αντικρίσει την πρώτη γραμμή του κειμένου, ένας απ’ όλους είναι πραγματικός, με σάρκα και οστά, ζει και έξω από αυτές τις σελίδες.


(πρωτοδημοσιεύτηκε στο bookstand.gr)



Εκδόσεις Το Ροδακιό

4 σχόλια:

  1. Είναι θαυμαστό/περίεργο/άξιο απορίας το πως ο Χατζηγιαννίδης καταφέρνει να δώσει βάθος σε ένα story που φαινονμενικά θυμίζει σαπουνόπερα από τα 80s. Ακόμα δεν έχω αποφασίσει αν μου άρεσε το φαρσικό συναίσθημα που σου προκαλείται ως αναγνώστης, ακριβώς ότι έχει βάθος κάτι που κανονικά δεν θα έπρεπε ή δε μου άρεσε, μιας και δεν ήξερα αν έπρεπε να γελάσω, να προβληματιστώ ή να εκνευριστώ με τους χαρακτήρες. Ίσως όλα μαζί τελικά. Ένα είναι σίγουρο για μένα πάντως: η απεικόνιση του κόσμου του ελληνικού θεάτρου στο κείμενο είναι καταπληκτική.

    Πολύ χάρηκα με την παρουσίαση του βιβλίου, δυστυχώς -από όσο έχω δει- δεν έχει παίξει πολύ! Και δεν μπορώ να καταλάβω το γιατί, δεν είναι ότι υπάρχουν τόσοι πολλοί δημιουργοί επιπέδου Χατζηγιαννίδη εντός των συνόρων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν είναι μόνο ο κόσμος του ελληνικού θεάτρου που απεικονίζεται καταπληκτικά στο κείμενο...
      Έχεις δίκιο, για το μέγεθος του δημιουργού οι κριτικές είναι ελάχιστες, ας είναι, πλέον δεν έχουν το μονοπώλιο ;)

      Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια!

      Διαγραφή
  2. Η σύμπτωση είναι ότι σήμερα δημοσιεύτηκε στο In2life το δικό-μου κείμενο για τον Χατζηγιαννίδη, γραμμένο προ καιρού, στο οποίο κι εγώ βρίσκω κρουστή και ελκυστική τη γραφή του συγγραφέα.
    Την καλημέρα-μου
    Πατριάρχης Φώτιος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όντως όμορφη σύμπτωση, αν και η πρώτη δημοσίευση του κειμένου έγινε στο bookstand της τρίτης Σεπτεμβρίου. Είναι όμορφο να παρουσιάζονται τόσο ιδιαίτερα βιβλία και δημιουργοί, την καλησπέρα μου!

      Διαγραφή