Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2014

Ιδιοπάθεια - Sam Byers






Σχετικά πρόσφατα, στη διάρκεια μιας οικογενειακής συνάθροισης, την οποία η μητέρα της Κάθριν είχε χαρακτηρίσει με τον όρο "διαδικασία κατεπείγοντος", και παρά ταύτα η αδερφή της Κάθριν κατάφερε να μην παρευρεθεί, η μητέρα της Κάθριν επέδειξε στους παρόντες γύρω από το τραπέζι συγγενείς τις φωτογραφίες που είχε πάντα στο πορτοφόλι της.

Η Κάθριν.

Ο Ντάνιελ ήταν στο κρεβάτι όταν άκουσε το μήνυμα της Κάθριν. Ήταν στο κρεβάτι εδώ και τρεις μέρες , ανήμπορος, υποφέροντας απ' αυτό που η Αντζέλικα είχε διαγνώσει, όχι και πολύ τρυφερά, ως ΝτανοΓρίπη.

Και ο Ντάνιελ.


Το παρελθόν ρέπει διαρκώς στην ομογενοποίηση, καθώς ο κυλιόμενος διάδρομος απομακρύνει από το τώρα, δίχως διαλογή, σκουπιδάκια και ρουμπίνια, παρά τις υπερφίαλες δεσμεύσεις μας περί αιωνίας μνήμης, αγάπης και μίσους. Προσοχή παρακαλώ, όχι ωραιοποίηση, ομογενοποίηση. Συμβαίνει όμως ενίοτε, το μείγμα να αναδευτεί και στην επιφάνεια να αναδυθούν υπολείμματα, λείψανα ακόμη αντιστεκόμενα στην πίεση της ταφής, τότε τα πράγματα είναι δύσκολα.

Ο Ντάνιελ και η Κάθριν υπήρξαν ζευγάρι, καθημερινό και συνηθισμένο, της διπλανής πόρτας που λένε. Ο καθένας κουβάλησε στη σχέση τους τα δικά του, επιχειρήθηκαν υποχωρήσεις και συμβιβασμοί, ξέρετε τώρα. Ύστερα χώρισαν, ήταν μάλλον η καλύτερη ιδέα, μαζί με τα δικά τους, αναπόφευκτα, πήραν μαζί τους φεύγοντας, και κάποια του άλλου. Συμβαίνει.

Ένα χρόνο μετά εμφανίζεται ο Νέιθαν, κοινός φίλος. Ανάδευση και περιπλοκή, μερικό dejá vu.

Στο πρωτόλειό του, ο Byers σηκώνει το βλέμμα και παρατηρεί γύρω του, ύστερα σκύβει στο χαρτί και γράφει. Η απουσία εκπλήξεων στη θεματική, ενισχύει την ανάγκη για ιδιαιτερότητα στην αφήγηση, εκεί βρίσκεται το στοίχημα για τον συγγραφέα.

Η άνεση στην αφήγηση είναι ευδιάκριτη, απουσιάζουν ακόμα και οι συνηθισμένες πρώτες νευρικές σελίδες που σχεδόν πάντα χαρακτηρίζουν ένα συγγραφικό ντεμπούτο. Του πιστώνεται επίσης η ικανότητα στους διαλόγους, αρετή που δυστυχώς σπανίζει, και στην οποία πατάει ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου, καθώς η ευθεία αντιπαράθεση των ηρώων αποτελεί βασική επιδίωξη του συγγραφέα, ενώ ταυτόχρονα η συγκίνηση και το χιούμορ ξεπηδούν ανάμεσα στις διαλογικές παύλες.

Ο συγγραφέας καταφέρνει επίσης να αποτυπώσει με επιτυχία την αίσθηση του έξω κόσμου, μια διάχυτη βρετανικότητα υπάρχει στις σελίδες του μυθιστορήματος, δίχως τη βαρετή ευκολία της μουντίλας και της βροχής. Η νόσος των τρελών αγελάδων εξαπλώνεται, φήμες και φόβος κυριαρχούν, η εμπλοκή της νόσου στην πλοκή δίνει μια - μάλλον - απαραίτητη πολιτική διάσταση, φέρνοντας αναπόφευκτα στο νου το ερώτημα: μήπως πρόκειται για τον επόμενο Κόου;

Ο Byers πείθει τόσο για την οξυδέρκεια, όσο και την αναγνωστική του επάρκεια, στην πρόζα του αναγνωρίζονται χωνεμένες - αρκετά ικανοποιητικά - επιρροές και διδάγματα παλιότερων μα και σύγχρονων συγγραφέων. Γνώρισμα, αυτό του αναγνώστη, θελκτικό στα μάτια μου, αν και όχι από μόνο του αρκετό. Για παράδειγμα, στις ερωτικές περιπέτειες/αναζητήσεις της Καθρίν αναγνώρισα για πρώτη φορά ίχνη της λογοτεχνικής επίδρασης του Μισέλ Ουελμπέκ, τη λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην κυνικότητα και την πρόκληση, τον ερωτισμό και τα ζωώδη ένστικτα, με φόντο μια Βαλέτα που θυμίζει τόσο το Αλγέρι του Καμύ στον Ξένο, συνδυασμός καθηλωτικός.

Δεν ξέρω αν πρόκειται για επιλογή ή αδυναμία του συγγραφέα η παραμονή του στην επιφάνεια, μια αίσθηση πλατσουρίσματος στα ρηχά ενός κολυμβητή με προσόντα για την ανοιχτή θάλασσα. Δεν το λέω αρνητικά, αλλά διεκδικητικά, πιστεύοντας πως ο Byers έχει τη δυνατότητα να εμβαθύνει περισσότερο, να πυκνώσει ακόμα λίγο το λόγο του, να εγκαταλείψει κάποιες μικρές ευκολίες και να πάρει ρίσκο. Οι προσδοκίες πάντως που γεννά δεν είναι ευκαταφρόνητες.


υ.γ Η σειρά ξένης λογοτεχνίας του Ίκαρου είναι εντυπωσιακής αισθητικής.
υ.γ2 Μιλώντας για παρελθόν και χωρισμό δε γινόταν να μη θυμηθώ το βιβλίο αυτό.


Μετάφραση Μαργαρίτα Ζαχαριάδου
Εκδόσεις Ίκαρος 



 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου