Δευτέρα 4 Μαΐου 2015

Ό,τι ψάχνεις θα το βρεις και ό,τι νομίζεις πως χάθηκε παντοτινά θα επιστρέψει





Αργά ή γρήγορα ό,τι ψάχνεις θα το βρεις και ό,τι νομίζεις πως χάθηκε παντοτινά θα επιστρέψει, της είπα εγώ και εκείνη γέλασε· Έτοιμο το σουξέ, είπε, ίσως βέβαια εγώ να έβαζα τα ρήματα σε χρόνο παρελθοντικό αλλά εσύ είσαι ο στιχουργός και δεν επεμβαίνω, συμπλήρωσε. Γέλασα, είχε δίκιο. Αχρείαστη επιτήδευση, απλώς και μόνο για να εκφράσω τη χαρά μου, που δυο βιβλία, τα οποία αναζητούσα για καιρό, τώρα είναι εδώ, δίπλα στον φορητό υπολογιστή μου, τον πλέον ευαίσθητο οργανισμό του σπιτιού στην άνοδο της θερμοκρασίας. Δύο βιβλία, δύο διαφορετικές ιστορίες και ένα happy end.

Βιβλίο Α. Το Κοντραμπάσο του Ζίσκιντ, τον οποίο οι περισσότεροι γνώρισαν μέσα από το Άρωμα, ιδιαίτερα μετά την -ατυχή- μεταφορά του στον κινηματογράφο απ' τον επίσης Γερμανό Τομ Τίκβερ, γνωστού με τη σειρά του -δικαίως αυτή τη φορά- από το Τρέξε, Λόλα, Τρέξε.

Ιστορία Α. Το Κοντραμπάσο, λοιπόν, το πρωτοδιάβασα πριν από δεκαπέντε χρόνια.Ο Ζίσκιντ ήταν ένας από τους πρώτους συγγραφείς τους οποίους άπαξ και μου άρεσε ένα έργο τους, εντοπισμένο συνήθως χάρη σε μια τυχαιότητα ή στιγμιαία έμπνευση, έπεφτα με τα μούτρα και στα υπόλοιπα. Έτσι έγινε και με τον Ζίσκιντ, μετά το Άρωμα ακολούθησαν όλα τα υπόλοιπα: το Περιστέρι, το Καλοκαίρι του κ.Ζομερ, Τρεις παλιές ιστορίες. Και φυσικά το Κοντραμπάσο. Ένας θεατρικός μονόλογος, με αφηγητή-πρωταγωνιστή έναν κοντραμπασίστα, ο οποίος εξηγεί στο κοινό τον τρόπο με τον οποίο η ζωή του όχι μόνο περιστρέφεται γύρω  από το μουσικό όργανο που επέλεξε -ή τον επέλεξε, ποιος ξέρει;- αλλά και καθορίζεται μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια απ' αυτό. Το ενοχικό γέλιο που πηγάζει αβίαστα και η ενδελεχής έρευνα του συγγραφέα σε σχέση με τη μουσική είναι τα στοιχεία εκείνα που αποτύπωσαν το Κοντραμπάσο στην ασθενή μου μνήμη ως ένα βιβλίο υπέροχο και με "ανάγκασαν" -ας μη λείψει η επιτήδευση- να επιστρέφω σε εκείνο ξανά και ξανά, για να διαπιστώνω πως το γέλιο υποχωρούσε και η θλίψη καταλάμβανε τα εδάφη που της αναλογούσαν εξ αρχής και που η συναισθηματική ανωριμότητα του αναγνώστη της στερούσε. Μιλούσα με πάθος γι' αυτό το βιβλίο, ακόμα μιλάω, απλώς τότε μπορούσα και να το δανείζω, έτσι έγινε: το δάνεισα στη Φ. και ύστερα εκείνη μετακόμισε. Από τότε μπορούσα απλώς να μιλάω για το Κοντραμπάσο δίχως τον κίνδυνο να το δανείσω σε κάποιον που δεν θα μου το επέστρεφε. Όμως δεν το έβαλα κάτω και συνεχίζω να δανείζω, πριν τρία χρόνια μάλιστα ανέβασα στο ιστολόγιο αυτό εδώ το κείμενο: Περί δανεισμού.

Βιβλίο Β. Αμέριμνη δυστυχία του Πέτερ Χάντκε.

Ιστορία Β.  Καλοκαίρι του 2010, Λουτράκι. Ανάμεσα σε άλλα το καλοκαίρι του Homo Faber, ξεκάθαρα το καλοκαίρι του Φρις. Η αναφορά στην Αμέριμνη Δυστυχία του Χάντκε μου εξάπτει το ενδιαφέρον και την αναγνωστική περιέργεια. Τις πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη επιστρέφω στην Αθήνα, η επίσκεψη στο βιβλιοπωλείο γεννά απογοήτευση: εξαντλημένο. Διαβάζω το επίσης δικό του Σύντομο γράμμα για έναν μεγάλο αποχωρισμό, να ξεγελάσω τη δίψα, δεν απογοητεύομαι από τον συγγραφέα, το αντίθετο, ενθουσιάζομαι, όσο μπορεί κανείς να ενθουσιαστεί με μια θλιβερή ερωτική ιστορία όπως αυτή, στη λίστα των οποίων σε θέση περίοπτη ηγείται ο Κλόουν του Μπελ. Ο ενθουσιασμός εντείνει την επιθυμία, καθώς οι αυθαίρετες προσδοκίες μοιάζουν να δικαιώνονται, το θέλω. Κάθε βόλτα σε κάποιο βιβλιοπωλείο, όσο ανοιχτή και αν στέκει απέναντι στην έκπληξη και στο απρόοπτο, δεν θα πάψει ποτέ να διαθέτει μια άγραφη λίστα με επιθυμίες. Τέτοια ήταν η περίπτωση της Αμέριμνης δυστυχίας.

Επίλογος κοινός, με απόσταση λίγων ημερών.

Τρίτη απόγευμα, κατεβαίνω τη Μαυρομιχάλη, τα αβέβαια δρομολόγια των λεωφορείων διαστρεβλώνουν τον έλεγχο επί του χρόνου, έξω από τον Φαρφουλά οι πάγκοι με τα μεταχειρισμένα, δελεάζομαι -αργότερα θα έλεγα σε εκείνη: σαν κάτι να με μαγνήτισε προς τα εκεί, σε μια προσπάθεια να την κάνω ξανά να γελάσει- και κοντοστέκομαι. Το Κοντραμπάσο.

Πέμπτη βράδυ, κατεβαίνω την Τρικούπη, καμία βιασύνη, βόλτα στο κέντρο. Η βιτρίνα του Ναυτίλου, παρά το προστατευτικό ρολό που δυσχεραίνει την οπτική επαφή, αποτελεί "υποχρεωτική" στάση. Πλησιάζω αρκετά κοντά, ώστε να διακρίνω τους τίτλους που κοσμούν την πρόσοψη αυτού του μυθικού βιβλιοπωλείου. Αμέριμνη δυστυχία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου