Το βιβλίο ως αντικείμενο

Κάποτε, ανόητος νέος, πίστευα ακράδαντα πως δεν θα μπορούσα να ζήσω μακριά από τα βιβλία μου, και όχι μόνο αυτό, αλλά οι βιβλιοθήκες είχαν στριμωχτεί στο μικρό υπνοδωμάτιο, το σαλόνι δεν ήταν λύση. Ύστερα μετακόμισα στο εξωτερικό, οι βιβλιοθήκες έμειναν πίσω να σκονίζονται, και μόνο λίγα αδιάβαστα βιβλία χώρεσαν στα είκοσι κιλά της βαλίτσας (συν τα επτά της χειραποσκευής). Και συνειδητοποίησα πως μπορούσα να ζήσω και χωρίς εκείνα. Από τότε έχω κάνει τέσσερις μετακομίσεις, ο διαθέσιμος χώρος βαίνει αντιστρόφως ανάλογος του όγκου των βιβλίων, κάθε φορά προτεραιότητα δίνεται στα αδιάβαστα, μετά από κάποιο ξεσκαρτάρισμα βέβαια, εκείνα είναι που παίρνουν τη θέση τους στις κούτες.

Κάποτε, πάνε χρόνια, γνώρισα έναν τύπο, τότε στα σαράντα του, που ισχυριζόταν πως είχε ήδη μετακομίσει πάνω από είκοσι φορές. Όπως καταλαβαίνεις, μου είπε, τα υπάρχοντά μου πρέπει να μπορώ να τα μεταφέρω μόνος μου σε ένα δρομολόγιο, έτσι έχασα την οποιαδήποτε αίσθηση ιδιοκτησίας, κάποτε συσσώρευα βιβλία, δίσκους, ρούχα, τώρα πια όχι γιατί ποτέ δεν ξέρω πότε θα χρειαστεί να μετακομίσω ξανά.

Εγώ νιώθω να στέκομαι κάπου στη μέση. Θεωρητικά θα ήθελα να έχω τον απαραίτητο χώρο εκείνο για το σύνολο των βιβλίων μου, ζηλευτές εκείνες οι βιβλιοθήκες που καταλαμβάνουν περιμετρικά ολόκληρα δωμάτια, πρακτικά όμως η απουσία τους είναι κάτι που δεν μου δημιουργεί πρόβλημα στην καθημερινότητά μου. Δεν θα ξαναγύριζα σε κανένα από τα προηγούμενα σπίτια μόνο για εκείνα. Βέβαια, και έχοντας την τύχη να επισκέπτομαι συχνά τις κατά τόπους βιβλιοθήκες μου (τρεις πόλεις, πέντε σπίτια), δεν μπορώ να μην παραδεχτώ πως κάθε φορά, και για ασήμαντη αφορμή, φεύγοντας παίρνω μαζί μου κάποιο ακόμα, έτσι, σιγά σιγά, σαν το μυρμήγκι τα μεταφέρω. Βέβαια, ο απαραίτητος χρόνος, με τη δεδομένη ταχύτητα, τείνει στο άπειρο.

Κάπως έτσι, και λόγω των συνθηκών, αναγκάστηκα να πάψω να θεωρώ φετίχ τα βιβλία, ενώ συνειδητοποίησα πως οι περιπτώσεις στις οποίες πρέπει ή θέλω να επιστρέψω σε ένα βιβλίο δεν είναι τόσο συχνές που να συντηρούν τη νεανική εκείνη εμμονή. Μια εξέλιξη που με ωφέλησε γενικότερα, ως μια ικανότητα προσαρμογής και θέσπισης προτεραιοτήτων, απαλλαγμένος από διάφορες ανασφάλειες δίχως πραγματικό υπόβαθρο, δημιουργήματα του μυαλού.