Τετάρτη 18 Απριλίου 2012

Μέρες και νύχτες αγάπης και πολέμου - Eduardo Galeano




Ένα αίνιγμα είναι η Λατινική Αμερική, ένας τόπος γεμάτος μυστήρια. Ίσως η πιο κοντινή, στην Ευρώπη, ήπειρος αλλά ταυτόχρονα με κάτι το εξωτικό. Κακά τα ψέματα για τους περισσότερους είναι ένας από τους πιο επιθυμητούς ταξιδιωτικούς προορισμούς. Ποιος δεν θα ήθελε άραγε να βρεθεί σε κείνη τη πλευρά του πλανήτη;

Δεν είναι όμως όλα διασκέδαση. Στις ημέρες που διαρκεί ένα οργανωμένο ταξίδι δύσκολα κάποιος θα μπορέσει να έρθει σε επαφή με τον πραγματικό πυρήνα της Νοτίου Αμερικής, θα καταλύσει σε κάποια ξενοδοχειακή μονάδα, θα επισκεφθεί κάποια βασικά τουριστικά αξιοθέατα και θα γυρίσει πίσω με την κάρτα μνήμης γεμάτη φωτογραφίες από ειδυλιακά σκηνικά και φτώχεια. Σαν τους τουρίστες που επισκέπτονται, λένε, την Κρήτη για παράδειγμα ενώ απλώς έχουν περάσει δέκα μέρες στη Χερσόνησο έχοντας εκδράμει στην καλύτερη των περιπτώσεων στη Φαιστό.

Από την ανακάλυψη της ηπείρου από τον Χριστόφορο Κολόμβο και μετά, η ιστορία της ηπείρου είναι γεμάτη από περιόδους ταραγμένες, με σκληρές δικτατορίες και κυρίαρχη την παρουσία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Για τον Γκαλεάνο μου είχαν μιλήσει με τα καλύτερα λόγια διάφοροι ισπανόφωνοι φίλοι πολύ πριν το κίνημα των αγανακτισμένων στην Ισπανία κατά το οποίο στο διαδίκτυο κυκλοφόρησαν δεκάδες κείμενα και βίντεο του Ουρουγουανού συγγραφέα.

"Θα μας επιτρέψει η μνήμη να γίνουμε ποτέ ευτυχισμένοι;"

Η μνήμη γεμάτη από καταστάσεις δύσκολες, από ασχήμια, καταπίεση, δολοφονίες, φτώχεια και εκμετάλευση. Ο αγώνας είναι ένας δρόμος συχνά τραχύς, η ελπίδα διαδέχεται την απαισιοδοξία, η κούραση συχνά καταβάλλει όσους αγωνίζονται, η ματαιότητα καιροφυλαχτεί. Όμως δεν είναι μόνο άσχημα όσα η μνήμη φέρει και δε θα μπορούσε άλλωστε.

Το βιβλίο αποτελείται από μικρά κεφάλαια, πότε αυτοβιογραφικά και πότε καθαρώς ιστορικά. Όπως προλέγει και ο ίδιος ο συγγραφέας, όλα τα γεγονότα είναι πραγματικά και ο ίδιος τα καταγράφει όπως τα διαφύλαξε η μνήμη του. Το στυλ του συγγραφέα είναι αρκετά ιδιαίτερο, περιεκτικό. Σκοπό δεν έχει τη στείρα ανάλυση αλλά την αναφορά, τη διαφύλαξη της μνήμης. Είναι η υποχρέωση που νιώθει απέναντι σε όσους και όσα χάθηκαν ενώ ο ίδιος είναι ακόμα ζωντανός έστω και αν έζησε πολλά χρόνια στην εξορία.

Ούτε αντικειμενικός προσπαθεί να δείξει, αυτή είναι και η διαφορά του συγκεκριμένου βιβλίου από ένα βιβλίο ιστορίας αν και προσωπικά έχω ενστάσεις για την "αντικειμενικότητα" της Ιστορίας. Ο Γκαλεάνο ήταν παρών στα γεγονότα που καταγράφει, είναι σύγχρονα πριν ο χρόνος σκεπάσει ή αναδείξει. Και δεν ήταν απλώς παρατηρητής, ο Γκαλεάνο είναι ένας πολιτικοποιημένος στοχαστής, ούτε αυτό το κρύβει.

Ιδιαίτερη φωνή ο Γκαλεάνο με αποτέλεσμα το βιβλίο να έχει και λογοτεχνική αξία. Προσωπικά δεν το αντιλήφθηκα ως κάποιου είδους μανιφέστο αλλά ως μια ματιά σε ένα τοπίο μακρινό για το οποίο ο μύθος συχνά ξεπερνά την ίδια την πραγματικότητα.

Μετάφραση Ισμήνη Κανσή.
Εκδόσεις Εξάντας.

υγ Εδώ μπορείτε να βρείτε το λήμμα της wikipedia για τον Εντουάρντο Γκαλεάνο.
υγ Εδώ ένα βίντεο με ελληνικούς υπότιτλους στο οποίο ο Γκαλεάνο μιλάει για το φόβο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου