Υπάρχει σύγχρονη καλή ελληνική λογοτεχνία;

Πρόκειται για την πλέον συνηθισμένη ερώτηση που μου απευθύνουν φίλοι και γνωστοί. Κάτι ανάμεσα σε αγωνία και ειρωνία ενυπάρχει στην ερώτηση αυτή, δεν το πιστεύουν ότι υπάρχει αν και το ελπίζουν.

Η διαμεσολάβηση του μεταφραστή είναι ένα αναγκαίο κακό για τους αναγνώστες. Ποιος δε θα ήθελε να μπορεί να διαβάζει αποκλειστικά και μόνο στο πρωτότυπο; Άρα η ύπαρξη αξιόλογων Ελλήνων λογοτεχνών αποτελεί μια ελπίδα.

Υπάρχει καλή ελληνική λογοτεχνία και είμαι κάθετος σε αυτό. Δεν είναι πάντα εύκολο, βέβαια, να ανακαλύψεις ένα καλό βιβλίο. Από στόμα σε στόμα επικοινωνείται συχνά η ύπαρξή του.

Υπάρχουν δύο κυρίαρχες κατηγορίες στην ελληνική λογοτεχνία. Από τη μία τα τηλεοπτικά ευπώλητα. Διαφημίσεις, παρουσία συγγραφέων σε μεσημεριανές εκπομπές, κριτικές σε life style περιοδικά. Η πλειοψηφία των συγγραφέων αυτής της κατηγορίας είναι γυναίκες, οι αναγνώστες επίσης. Ίλιγγο προκαλούν τα νούμερα τόσο των πωλήσεων όσο και των εκδόσεων. Συγγενή εξώφυλλα, τίτλοι που παραπέμπουν σε ιστορίες γεμάτες πόθο και πάθος, πολυσέλιδα.

Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα εναλλακτικά ευπώλητα. Προωθούνται ως η απάντηση στα τηλεοπτικά, ο ορισμός της ποιότητος. Θυμίζουν κάπως τις καλές εποχές που το έντεχνο τραγούδι άνθιζε παραμερίζοντας τα λοιπά άτεχνα άσματα. Συγγραφείς τόσο γυναίκες όσο και άντρες. Τίτλοι πιο προσεγμένοι. Εξώφυλλα συχνά καλαίσθητα. Κυρίαρχα θέματα η γενιά του πολυτεχνείου, ο εμφύλιος, η μικρασιατική καταστροφή. Τώρα τελευταία επιχειρείται μια στροφή στην κρίση. Η αλήθεια είναι πως σε αυτή την κατηγορία συναντούνται όμορφα βιβλία, μη γινόμαστε απόλυτοι.

Υπάρχουν όμως βιβλία τα οποία δεν υπάγονται στις άνω κατηγορίες. Δεν είναι όλα τους αριστουργήματα. Είναι όμως σύγχρονες φωνές που καταπιάνονται με πλήθος θεμάτων υπηρετώντας διαφορετική σχολή. Βιβλία που πραγματικά πιστεύω πως θα έκαναν καλή πορεία στο εξωτερικό. Πολλά από αυτά βρίσκουν το δρόμο τους προς τη μετάφραση, ακόμα περισσότερα όμως είναι εκείνα τα οποία μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τις προθήκες αποσύρονται από την αγορά.

Δεν έχει νόημα να παραθέσω ονόματα κάτω από ταμπέλες. Ο καθένας μας έχει την αισθητική του, την άποψή του.

Ένιωθα εδώ και καιρό να γράψω κάτι σχετικά με την ελληνική λογοτεχνία γιατί έχω λίγο κουραστεί από μια τάση ισοπέδωσης που επικρατεί. Δεν είναι τα άπαντα της ελληνικής αριστουργήματα όπως δεν είναι και τα άπαντα της αγγλικής ή της ισπανικής άλλωστε. Αλλά υπάρχουν υπέροχα βιβλία εκεί έξω και ενδιαφέρουσες πένες, απλώς χρειάζεται κάποια επιμονή αλλά και δόση τύχης ώστε να φτάσουν στα χέρια μας. Όσο πιο πολύ ασχολείσαι τόσο ενεργοποιείται το ένστικτο του αναγνώστη εντός σου.

Και κάτι τελευταίο στο οποίο έκανα νύξη και πιο πάνω. Εκτός από το ότι υπάρχει καλή ελληνική λογοτεχνία γενικά, νιώθω πως πρέπει να διευκρινίσω πως υπάρχουν και αρκετές αξιόλογες γυναίκες συγγραφείς τις οποίες δυστυχώς έχει πάρει η μπάλα της ροζ λογοτεχνίας. Το ταλέντο δεν έχει φύλο.

Ας μη κάνουμε γενικεύσεις, υπάρχουν καλά και κακά ελληνικά βιβλία, καλά και κακά μεταφρασμένα, καλοί και κακοί συγγραφείς, άνδρες και γυναίκες.

Από το κείμενο απουσιάζει οποιαδήποτε πρόθεση πατριωτικής κορώνας.-