Στο βιβλιοπωλείο

Η στιγμή του χρόνου έφτασε, να γίνει η παύση, να χαρτογραφηθεί η επανεκκίνηση, με την ευχή να εξελιχθεί χωρίς εκπλήξεις. Για εμάς που ο Αύγουστος είναι τα δικά μας Χριστούγεννα, το τέλος της μιας χρονιάς και η αρχή της επόμενης, είναι η εποχή της ανασκόπησης και της στοχοθεσίας, από Σεπτέμβρη όλα θα τα κάνω σωστά και χωρίς αναβολές. Με τέτοια διάθεση προσέρχομαι εδώ σήμερα.

Το χάιλαϊτ της σεζόν είναι αδιαμφισβήτητα η επαγγελματική επιστροφή μου στον χώρο που περισσότερο από κάθε άλλον νιώθω οικειότητα, εκείνον του βιβλιοπωλείου· πού αλλού θα έπιανα πρωινή δουλειά αν όχι σε βιβλιοπωλείο, αυτό ήταν το ενημερωτικό στάτους μια εβδομάδα αφού έπιασα δουλειά στο Literature House. Αλήθεια, πού αλλού θα έπιανα πρωινή δουλειά, αν όχι σε ένα βιβλιοπωλείο παλαιάς κοπής όπως αυτό που η Ανδρονίκη ονειρεύτηκε και στήνει; Εδώ που το όνομα δεν είναι μια απλώς έξυπνη ονοματοδοσία, αλλά μια ξεκάθαρη δήλωση προθέσεων και επιθυμιών, το σπίτι της λογοτεχνίας, εκεί που ο επισκέπτης θα νιώθει άνετα να τριγυρίζει και να σκαλίζει ανάμεσα στα ράφια του.

Ήδη από εκείνη την πρώτη εβδομάδα συνειδητοποίησα πόσο διαφορετική είναι η δουλειά του βιβλιοϋπαλλήλου στο κέντρο της μητρόπολης που μας αντιστοιχεί, πόσο διακριτή σε σχέση με όποια άλλη δουλειά πωλητή σε κατάστημα λιανικής πώλησης. Είναι η κουλτούρα του βιβλιοπωλείου που έχει η ισχυρή πλειοψηφία των πελατών αυτό που αλλάζει τους κανόνες και τις συνθήκες του παιχνιδιού, η διάθεση για σουλατσάρισμα, η αναζήτηση του κατάλληλου βιβλίου που γίνεται ζήτημα ζωής ή θανάτου, επιτρέψτε μου την υπερβολή. Το πώς αντιμετωπίζουν έναν χώρο πώλησης με διαφορετικούς όρους από τα υπόλοιπα καταστήματα της γειτονιάς, ένα καταφύγιο, ένα μπούνκερ όπως μου αρέσει να το αποκαλώ, από τη σκληρή και άκρως απομαγευμένη εξωτερική συνθήκη. Οι γνώσεις, οι εμπειρίες, η διάθεση να συνδιαλλαγούν σε μια συνθήκη δυναμική, ένα διαρκές δούναι και λαβείν, στο οποίο τα μέρη προσέρχονται με ένα κοινό διακύβευμα να τα ενώνει, εκείνο του εντοπισμού του επόμενου βιβλίου.

Ξέρετε πότε και πώς πιστεύω ότι κρίνεται μια εργασία; Όταν την παραμονή της επιστροφής στη δουλειά δεν σιχτιρίζεις, δεν μελαγχολείς, δεν ματαιώνεσαι. Και αυτό είναι κάτι που μου συμβαίνει και είναι επίσης κάτι που κάθε φορά μοιάζει συγκλονιστικό ως αίσθηση. Ένα προνόμιο τεράστιο.

Ας πω πως στον χώρο υπάρχει και μια γάτα, η Αλεπουδίτσα, γιατί αν δεν το πω, ποιος ξέρει τι θα μου συμβεί σε περίπτωση που μια τέτοια αβλεψία πέσει στην αντίληψή της.

Κύλησε σχεδόν το ένα τρίτο του Αυγούστου και είμαι ακόμα εδώ, στην άδεια πόλη, την παραδομένη στη ζέστη και την ανοίκεια σιωπή. Η παύση βρίσκεται στο επόμενο στενό, η πολυπόθητη παύση που θα ανανεώσει το συναίσθημα και τη λαχτάρα. Εδώ και δεκατέσσερα χρόνια, με ένα κείμενο παρεμφερές του σημερινού, συνηθίζω να διακόπτω την ενημέρωση αυτού του ταπεινού και κάπως παλιομοδίτικου μπλογκ —ακόμα μια χρονιά που η σκέψη για ανανέωση έμεινε σκέψη. Δεν χάνω ευκαιρία ανά τακτά χρονικά διαστήματα να δηλώνω το πώς εκείνη η πρώτη ανάρτηση με το ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη άλλαξε την πορεία της ζωής μου σε πολλούς, αν όχι σε όλους, τους τομείς. Ας το πω άλλη μία: εκείνη η πρώτη ανάρτηση με το ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη άλλαξε την πορεία της ζωής μου σε πολλούς, αν όχι σε όλους, τους τομείς.

Η ανάπαυση από το ψηφιακό υπάρχειν αποτελεί για μένα μονόδρομο, ασχέτως των λοιπών ποσοτικών και ποιοτικών μεταβλητών μιας απόφασης παύσης. Διακοπές από τη ρουτίνα, τη σωτήρια για μένα ρουτίνα, της επανάληψης δημοσιεύσεων κάθε Δευτέρα και κάθε Πέμπτη, της στήλης στα Χανιώτικα Νέα, των υπόλοιπων κειμένων που δημοσιεύονται αριστερά και δεξιά, συνήθως στο Ανοιχτό Βιβλίο της Εφημερίδας των Συντακτών. Καθώς η ανάγνωση μοιάζει με την άθληση, είναι κάτι που απαιτεί άλλωστε μια συστηματική προπόνηση και ανά περιόδους στοχοθεσία, η διακοπή της ρουτίνας είναι σύμφυτη, όχι μόνο γλωσσολογικά, με την έννοια των διακοπών και της ανάπαυσης, για την αποφυγή τραυματισμών και σύγκρουσης με κάποιο ύποπτα παραμονεύον τέλμα.

Και επειδή είναι το τέλος της χρονιάς, έστω και συμβολικά ή ως κατάλοιπο της σχολικής/ακαδημαϊκής ορολογίας, μια μίνι αναγνωστική ανασκόπηση κρίνεται απαραίτητη. Έτσι λοιπόν, τα καλύτερα βιβλία που διάβασα ως τώρα, πέντε ελληνικά και πέντε μεταφρασμένα, είναι:

Με σειρά ανάγνωσης:

    α). Λαβίνια Σούλτς - Γεωργία Διάκου (εκδόσεις Θράκα)

    β). Επικράτειες - Κωνσταντίνος Βλαχογιάννης (εκδόσεις Περικείμενο)

    γ). Deepfake - Μάκης Μαλαφέκας (εκδόσεις αντίποδες)

    δ). Χωλ - Κατερίνα Χανδρινού (εκδόσεις Κείμενα)

    ε). Νικήτρια Σκόνη - Κώστας Καλτσάς (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδόσεις Ψυχογιός)

Με σειρά ανάγνωσης:

    α). Πέτρινα Ημερολόγια - Carol Shields (μτφρ. ΜαρίαΑγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης, εκδόσεις Gutenberg)

    β). Οι είκοσι μέρες του Τορίνου - Giorgio De Maria (μτφρ.Ηλίας Διάμεσης, εκδόσεις Στάσει Εκπίπτοντες)

    γ). Ιδιωτικές Άβυσσοι - Gianfranco Calligarich (μτφρ. Δήμητρα Δότση, εκδόσεις Ίκαρος)

    δ). Σαράκι - Layla Martinez (μτφρ. Ασπασία Καμπύλη, εκδόσεις Carnívora)

    ε). Καιρός - Jenny Erpenbeck (μτφρ. Αλέξανδρος Κυπριώτης, εκδόσεις Καστανιώτη)

 

Όμως, μια τέτοια ανασκόπηση πριν την παύση του Αυγούστου, θα ήταν λειψή αν δεν αναφερόμουν στα βιβλία που σκοπεύω να διαβάσω αυτές τις μέρες, τέσσερα από αυτά είναι:

    α). Η αγαπημένη του - Sarah Jollien-Fardel (μτφρ. Νίκος Σκοπλάκης, εκδόσεις Angelus Novus)

    β). Πέρασμα - Nella Larsen (μτφρ. Νίκος Κατσιαούνης, εκδόσεις Έρμα)

    γ). Ραγισμένοι - Alaíde Ventura Medina (μτφρ. Μαρία Αθανασιάδου, εκδόσεις Carnívora)

   δ). Μουσείο Φυσικής Ιστορίας - Carlos Fonseca (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου, εκδόσεις Καστανιώτη)

 

Κλείνοντας, τι άλλο, ευχές για μια διακοπή όπως την επιθυμείτε, ραντεβού τον Σεπτέμβρη!