Σάββατο 3 Νοεμβρίου 2012

Πώς τελειώνει ο κόσμος - Μαρία Ξυλούρη








Τρία χρόνια πριν στο Rewind (εκδόσεις Καλέντη), ο Πέτρος στέκεται και παρακολουθεί τη Φανή να ξεμακραίνει παρέα με τον Ορέστη και τον κοντό που ακούει Κέιβ. Pause. Η παγωμένη εικόνα μετακινείται στα δεξιά. Ο Πέτρος βγαίνει εκτός κάδρου. Play.

Ο Ορέστης επιστρέφει στο σπίτι όπου έμεναν με τη Φανή πριν από τη ξαφνική του φυγή. Το περίγραμμα του Δημήτρη είναι ακόμα εκεί, στο πεζοδρόμιο της πολυκατοικίας. Τα πράγματα του Ορέστη βρίσκονται στην αποθήκη.
Ο Δημήτρης είχε μια αδερφή η οποία εξαφανίστηκε πριν λίγα χρόνια χωρίς να αφήσει ίχνη. Η εξαφάνισή της γέμισε με ερωτήματα και πόνο συγγενείς και φίλους, το χωριό αναλώθηκε σε εικασίες και κουτσομπολιό. Η μητέρα αδυνατεί να συνέλθει, ο Δημήτρης πρέπει να δείξει δυνατός. Η αδερφή του Φώτη αυτοκτόνησε κόβωντας τις  φλέβες της στη μπανιέρα. Ο Δημήτρης προσπαθεί να εξηγήσει, μάταια, στο Φώτη ότι θα προτιμούσε να ξέρει πως η αδερφή του είναι νεκρή, πως η γνώση βοηθά τους ανθρώπους να προχωρήσουν.

Άννα, όνομα-σύνθεση της ατολμίας και της αποφασιστικότητας. Εύρημα το οποίο η Ξυλούρη τοποθετεί (κυριολεκτικά)  στο κέντρο του δεύτερου μυθιστορήματός της. Χωρίζει το βιβλίο σε εννέα κεφάλαια. Ο Ορέστης, η Φανή, ο Φώτης και ο Σκεύος στέκονται αριστερά και δεξιά της Άννας. Τα δύο αδέρφια (Άννα και Δημήτρης) είναι ο συνδετικός ιστός των τεσσάρων. Η εξαφάνιση της Άννας και η απώλεια του Δημήτρη. Η συγγραφέας τολμάει στη σύνθεση και δικαιώνεται. Πολυδιάστατη πλοκή την οποία με άνεση χειρίζεται. Πλήθος χαρακτήρων τους οποίους σκιαγραφεί με επιτυχία.

Τα αναπάντητα ερωτήματα και οι καίριες ερωτήσεις. Το παρελθόν που ρίχνει τη σκιά του βαριά στο παρόν. Οι σχέσεις μεταξύ γονιών και παιδιών. Οι δυσκολίες των σχέσεων και η μοναξιά. Τέσσερις άξονες οι οποίοι απασχολούν ξανά την Ξυλούρη, στο δεύτερο μυθιστόρημά της, και γύρω από τους οποίους πλέκεται η ιστορία.

Πρόζα και λυρισμός, αφήγηση σε κλασική δομή και διάσπαρτα στοιχεία μοντερνισμου, ρεαλισμός με πινελιές μεταφυσικού. Όλα σε αρμονία. Ίσως να περισσεύουν λίγα συμβάντα τα οποία βαραίνουν, μάλλον, την ιστορία. Η γραφή της Ξυλούρη έχει την ικανότητα να συγκινήσει αβίαστα και αυτός είναι ο λόγος που πιστεύω πως υπάρχουν κάποια περιθώρια στην αφαίρεση.

Η ανάγνωση του Πώς τελειώνει ο κόσμος σε κάνει να φαντάζεσαι τα γεμάτα τετράδια της συγγραφέως με σημειώσεις και προσχέδια, υλικό απαραίτητο για το τελικό αποτέλεσμα. Η ιστορία μοιάζει να ενδιαφέρει πρωτίστως την ίδια. Η ανάγκη της να τη διηγηθεί είναι ορατή. Υπάρχουν στοιχεία ικανά να δημιουργήσουν «υποψίες» αυτοαναφορικότητας, πέραν της δεδομένης παρουσίας της Μαρίας στο μυθιστόρημα στο ρόλο της νεαρής επίδοξης συγγραφέως.

Ο γάτος Χαρούκι (ευθεία αναφορά στον Ιάπωνα συγγραφέα Μουρακάμι) και ο κομβικός ρόλος του βιβλίου του David Foster Wallace, Infinite jest είναι κάποιες από τις φανερές λογοτεχνικές αναφορές μιας συγγραφέως που διαβάζει λογοτεχνία, κάτι το οποίο δεν είναι τόσο συχνό όσο θα νόμιζε κάποιος.

Σε μια χώρα που παραδοσιακά η ηλικία παίζει, αδικαιολόγητα, μεγάλο ρόλο, η Ξυλούρη, γεννημένη το 1983, έχει ήδη στο ενεργητικό της δύο μυθιστορήματα τα οποία αξίζουν της προσοχής σας!




Εκδόσεις Καλέντη


υ.γ1 Η ανάγνωση του Rewind δεν αποτελεί αναγκαία συνθήκη για το Πώς τελειώνει ο κόσμος. Και τα δύο μυθιστορήματα μπορούν να σταθούν αυτόνομα.
υ.γ2 Εδώ μπορείτε να βρείτε τη συνέντευξη που μας παραχώρησε η Μαρία Ξυλούρη στο Mixtape.
υ.γ3 Και εδώ την παρουσίαση του Rewind.


(πρωτοδημοσιεύτηκε στο Mixtape.gr)

5 σχόλια:

  1. χωρίς να έχω διαβάσει το μυθιστόρημα θα τολμήσω μια εικασία: ίσως ο τίτλος να αναφέρεται ευθέως στο τελευταίο δίστιχο (και κατ' επέκταση και στο υπόλοιπο κείμενο) του ποιήματος του T.S.Eliot "The Hollow Men" ("This is the way the world ends / Not with a bang but a whimper" - "Αυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει ο κόσμος / Όχι μ' ένα πάταγο, αλλά μ' ένα λυγμό"). ωραία ανάρτηση! αν και (σε) διαβάζω πιο αραιά πλέον, εξακολουθούν να γεμίζουν οι λίστες των προς ανάγνωση βιβλίων.
    van silly

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έπεσες διάνα, το δίστιχο αυτό αποτελεί την κατακλείδα του μυθιστορήματος!

      Διαγραφή
  2. Τώρα που είναι υποψήφιο πολλοί θα τρέξουν... Κ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κ. Την άποψή μου για τα βραβεία την έχω εκφράσει αρκετές φορές. Όμως ορισμένες φορές οι αφορμές είναι απαραίτητες...

      Διαγραφή