Εκείνη επέμενε. Κάθε φορά που χάζευα τη βιβλιοθήκη της, μου υπενθύμιζε πόσο της είχε αρέσει το βιβλίο αυτό. Δεν της έδινα σημασία. Το θυμόμουν το βιβλίο. Το συναντούσα συχνά πυκνά σε βιβλιοπωλεία, παλαιοβιβλιοπωλεία και παζάρια. Ο τίτλος και το εξώφυλλο δεν με τραβούσαν. Έλειπε και η περίληψη από το οπισθόφυλλο που ίσως να βοηθούσε. Όπως και να 'χει το προσπερνούσα. Μέχρι εκείνο το βράδυ. Φεύγοντας το πήρα μαζί μου.
Ο γιατρός που έγραψε τα απομνημονεύματά του πέθανε το 1911 κι όσοι αναγνώστες δεν γνωρίζουν τίποτα για τους τολμηρούς πειραματισμούς της σκωτσέζικης ιατρικής θα νομίσουν ότι πρόκειται για ένα παρανοϊκό παραμύθι. Αν, όμως, διαβάσουν προσεχτικά τα στοιχεία στο τέλος της εισαγωγής, δεν θα έχουν την παραμικρή αμφιβολία ότι την τελευταία εβδομάδα του Φεβρουαρίου του 1881, στην οδό Παρκ Σίρκους 18, μια μεγαλοφυΐα της χειρουργικής χρησιμοποίησε ένα πτώμα για να δημιουργήσει μια εικοσιπεντάχρονη γυναίκα. Ο Μάικλ Ντόνελυ, ειδικός στην ιστορία της Γλασκώβης, διαφωνεί μαζί μου· όμως, επειδή είναι αυτός που διέσωσε το κείμενο το οποίο και αποτελεί το μεγαλύτερο τμήμα του βιβλίου, θα ήταν ορθό να αναφέρω πώς το βρήκε.
Τα απομνημονεύματα, με τίτλο Επεισόδια από τη νεανική ζωή ενός γιατρού του Δημόσιου Οργανισμού Υγείας της Σκωτίας, τα ανακάλυψε τυχαία ο βοηθός της επιμελήτριας του μουσείου ιστορίας της Γλασκώβης, Μάικλ Ντόνελυ, σ' έναν σωρό νομικών και συμβολαιογραφικών εγγράφων, στοιβαγμένων σε κάποιο πεζοδρόμιο για πέταμα. Είναι η δεκαετία του '70 και η πόλη ανοικοδομείται πλήρως. Η ξεθωριασμένη από τον χρόνο επιγραφή στο σφραγισμένο δέμα ανέφερε ρητώς πως δεν έπρεπε να ανοιχθεί πριν από τον Αύγουστο του 1974. Ο Ντόνελυ υποστηρίζει πως το περιεχόμενο των απομνημονευμάτων πρόκειται για προϊόν καθαρής και πλούσιας μυθοπλασίας. Ο συγγραφέας-αφηγητής, Άλασντερ Γκρέυ, διαφωνεί, θεωρεί πως τα όσα περιγράφονται στα απομνημονεύματα του γιατρού όντως συνέβησαν.
Μετά την εισαγωγή, στην οποία γίνεται λόγος για την εύρεση του βιβλίου και τη διαφωνία των δύο φίλων σχετικά με το αν πρόκειται για έργο μυθοπλασίας ή επιστημονικό ντοκουμέντο, ο Γκρέυ εγκιβωτίζει ακέραιο και χωρίς καμία παρέμβαση το πρωτότυπο κείμενο με τα απομνημονεύματα του Δρος Άρτσιμπαλντ ΜακΚέρι, διακοσμημένο από χαλκογραφίες δια χειρός κάποιου Γουίλιαμ Στρανγκ. Στο τρίτο μέρος του βιβλίου, με τίτλο Ιστορικά στοιχεία και κριτικές σημειώσεις, ο Γκρέυ επιχειρηματολογεί υπέρ της θέσης του.
Ένα τρελό βιβλίο από κάθε άποψη, στο οποίο ο Γκρέυ μετέρχεται του κλασικού και ιδιαιτέρως γοητευτικού ευρήματος της εύρεσης ενός χειρογράφου. Βιβλίο ευφυούς σύλληψης και άψογης εκτέλεσης. Τα απομνημονεύματα του γιατρού ακολουθούν την παράδοση κλασικών συγγραφέων της λογοτεχνίας του φανταστικού και του τρόμου όπως ο Ένγκαρ Άλαν Πόε, η Μαίρη Σέλεϋ, ο Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς, ο Λούις Κάρολ και ο Μπραμ Στόκερ. Ο Άρτσιμπαλντ αφηγείται το πώς γνώρισε και παντρεύτηκε τη γυναίκα του, την οποία δημιούργησε ο συμφοιτητής του στην ιατρική, Θεόνικος Μπάξτερ, στο χειρουργικό τραπέζι. Σύμφωνα με την αφήγηση του Άρτσιμπαλντ, η μετέπειτα γυναίκα του, είκοσι πέντε χρονών και ούσα σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, έπεσε από μια γέφυρα στα παγωμένα νερά του ποταμού με σκοπό να αυτοκτονήσει. Το άψυχο σώμα της δεν το αναζήτησε κανείς. Ο Μπάξτερ μεταμόσχευσε τον εγκέφαλο του ακόμα ζωντανού εμβρύου στη νεκρή, κάτι το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας γυναίκας σωματικά είκοσι πέντε χρονών και εγκεφαλικά νεογέννητης, για την οποία ο Θεόνικος ήταν ο Θεός της, εκείνος που τη δημιούργησε και ακολούθως ανέλαβε το καθήκον της διαμόρφωσης της σκέψης και του χαρακτήρα της. Θα ακολουθήσει μια σειρά κωμικοτραγικών καταστάσεων, ακόμα πιο ευφάνταστων και από την ίδια τη γέννηση της γυναίκας.
Το κεντρικό αφηγηματικό εύρημα επιτρέπει στον Γκρέυ να χρησιμοποιήσει εμμέσως τα απομνημονεύματα του Άρτισμπαλντ για να σχολιάσει την κατάσταση που επικρατεί στη Γλασκώβη του '70, και υπό αυτό το πρίσμα, η αναγνωστική πρόσληψη του βιβλίου εμπλουτίζεται με το στοιχείο της παραβολής. Το παλιό σώμα με το νεαρό μυαλό σε μια πόλη που ανοικοδομείται εκ βάθρων και ό,τι παλιό πετιέται ως άχρηστο, την ώρα που οι εργαζόμενοι του υποχρηματοδοτούμενου μουσείου ιστορίας της πόλης παλεύουν να ανασύρουν από τα σκουπίδια τεκμήρια πολιτισμού, τι άλλο άραγε συμβολίζει από μια αστική τερατογένεση σε εξέλιξη;
Τα Χαμένα κορμιά (Poor things ο πρωτότυπος τίτλος) με το παλιακό στυλ αφήγησης είναι ένα πραγματικά απολαυστικό βιβλίο, δείγμα συγγραφικής δεινότητας, που ταιριάζει απόλυτα στο κινηματογραφικό σύμπαν του Λάνθιμου, ο οποίος σύμφωνα με όσα διάβασα ενδιαφέρεται για τη μεταφορά του στη μεγάλη οθόνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου