Οι φόνοι της Κίσσας - Anthony Horowitz

Κάθε εμπόδιο για καλό. Έτσι λένε. Πιο μισητή στο άκουσμα φράση δύσκολα θα βρει κανείς, όσο και αν ψάξει, λιγότερο παρηγορητική επίσης, φράση που μόνο με την προτροπή "μην αγχώνεσαι" μπορεί να συγκριθεί. Και όμως καμιά φορά ισχύει. Οφείλει κανείς να το παραδεχτεί αυτό. Αν και καλό είναι να μη χρειαστεί υπέρβαση εμποδίου για να 'ρθει το καλό, ε; Τέτοια προβλήματα να έχεις πάντα, μου είπε -και με το δίκιο της- όταν της παραπονέθηκα στο τηλέφωνο πως ο προγραμματισμός απέτυχε οικτρά με αποτέλεσμα το ημερήσιο ταξίδι από Ηράκλειο για  Πειραιά να προβλέπεται εφιαλτικά μακρύ χωρίς βιβλίο. Σίγουρα θα βρεις κάτι στο μαγαζί με τα αναμνηστικά, είπε, άντε και μην κάνεις έτσι, συμπλήρωσε αυστηρά. Χωρίς προσδοκία καμιά κατέβηκα τους δύο ορόφους και στριμώχτηκα στο μικρό κατάστημα ανάμεσα σε εμπορεύματα και πελάτες, κάποιοι κύριοι που δοκίμαζαν κολόνιες έκαναν την ατμόσφαιρα επιπλέον αποπνικτική. 

Ύπουλο πράγμα η προκατάληψη. Παρούσα σε διάφορες μορφές, με ποικίλη αμφίεση, κρυμμένη πάντοτε καλά. Κι εγώ ήμουν γεμάτος από δαύτη. Τους περισσότερους τίτλους τους γνώριζα, τους είχα κιόλας κατατάξει στη λίστα με βιβλία που δύσκολα θα διάβαζα. Το δύσκολα είναι ένας απλός ευφημισμός. Ας είμαι ειλικρινής, επρόκειτο για βιβλία που δεν θα διάβαζα ποτέ, εκτός και αν... Ακριβώς. Εκτός και αν δεν είχα άλλη επιλογή. Ή εκτός και αν κάποιος/α μου μιλούσε με πάθος για κάποιο από αυτά. Το πάθος πάντα γκρεμίζει τις αντιστάσεις άλλωστε. Όμως το πάθος έλειπε σαφέστατα από την περίσταση. Η εναλλακτική επίσης. Είχα μπροστά μου ώρες ταξιδιού. Τσέκαρα τους τίτλους δυο φορές. Στο τρίτο πέρασμα ξεχώρισα τρεις υποψηφιότητες. Η επιλογή έγινε λόγω ενός ευρήματος που πάντοτε με ιντριγκάρει, αυτό του βιβλίου μέσα στο βιβλίο. Οι φόνοι της κίσσας ήταν ο νικητής του διαγωνισμού με έπαθλο την παρέα μου ως αναγνώστη στην αλμύρα του καταστρώματος. 

Με μοναδική προσδοκία τη διασκέδαση και το τέλος του ταξιδιού άπλωσα τα πόδια μου στην απέναντι καρέκλα και άρχισα να διαβάζω.

Η υπεύθυνη έκδοσης Σούζαν Ράιλαντ γυρίζει σπίτι της με το υπό έκδοση χειρόγραφο του συγγραφέα Άλαν Κόνγουεϊ. Τελειώνοντας την ανάγνωση, το ίδιο εκείνο βράδυ, συνειδητοποιεί πως οι τελευταίες σελίδες λείπουν και μαζί τους η λύση του μυστηρίου. Λίγο μετά, το ραδιόφωνο θα μεταδώσει την είδηση του θανάτου τού συγγραφέα. Η Σούζαν θα μετατραπεί σε πρωταγωνίστρια μιας ιστορίας μυστηρίου. Τις πληροφορίες αυτές ο αναγνώστης τις μαθαίνει στις πρώτες τρεις σελίδες του μυθιστορήματος από την ίδια τη Σούζαν. 

Έχουμε λοιπόν δύο βιβλία. Τις Άγριες κίσσες, το χειρόγραφο του Κόνγουεϊ, το τελευταίο της σειράς με ήρωα τον ντετέκτιβ Άττικους Πυντ, ένα κλασικό "ποιος το έκανε" μυθιστόρημα, φόρος τιμής στην Αγκάθα Κρίστι, στο οποίο όλοι έχουν λόγους για να θεωρηθούν ένοχοι για τα δύο πτώματα που αναστάτωσαν το μικρό χωριό της αγγλικής επαρχίας. Το χειρόγραφο είναι εγκιβωτισμένο στην ιστορία της Σούζαν, αποτελώντας την αρχή του μίτου για τη λύση του μυστηρίου, καθώς το πρώτο πράγμα που πρέπει να εξεταστεί έχει να κάνει με τις σελίδες που λείπουν από το τέλος του χειρογράφου, εκεί πιθανότατα κρύβεται και η απάντηση σχετικά με τον μυστηριώδη θάνατο του ίδιου του συγγραφέα.

Ας ξεκινήσω από τις αναμενόμενες παρατηρήσεις σχετικά με το βιβλίο. Καλογραμμένο και με διαρκές αίσθημα αγωνίας, Οι φόνοι της Κίσσας, είναι ένα πολύ καλό αστυνομικό μυθιστόρημα, με διάσπαρτες μικρές λεπτομέρειες αφημένες, που στην πορεία αποδεικνύονται σημαντικές, έξυπνα ευρήματα με κυριότερο εκείνο του βιβλίου μέσα στο βιβλίο, εύρημα λειτουργικό, που απογειώνει την αναγνωστική εμπειρία, μετατρέποντας την αναγνώστρια Σούζαν σε πρωταγωνίστρια, χωρίς αχρείαστη βία και τραβηγμένες ανατροπές, αρκετά ατμοσφαιρικό, ιδιαίτερα το χειρόγραφο. 

Και θα ήταν όλα αυτά παραπάνω από αρκετά για να μου χαρίσουν ένα ευχάριστο τελικά ταξίδι, ικανοποιώντας πλήρως τις προσδοκίες από το βιβλίο που τελικά επέλεξα. Όμως θα ήταν άδικο, νιώθω, να ισχυριστώ απλώς κάτι τέτοιο, να μιλήσω δηλαδή για απλή διασκέδαση και τίποτα παραπάνω, αφού το βιβλίο αυτό το κουβαλούσα μαζί μου μέρες μετά την ανάγνωση, όχι τόσο για την ιστορία του, όσο για την αγάπη στη λογοτεχνία, την αναβίωση της ατμόσφαιρας των βιβλίων της Κρίστι, την κατασκευαστική μαεστρία του συγγραφέα και το διακριτό ύφος του επινοημένου συγγραφέα Κόνγουεϊ, του οποίου τα βιβλία με ήρωα τον Πυντ θα ήθελα πολύ να διαβάσω. 

Κάθε εμπόδιο για καλό. Κακό πράγμα οι προκαταλήψεις. Οι χαμηλές προσδοκίες αφήνουν περισσότερο χώρο στην απόλαυση. Ένα συναρπαστικό βιβλίο. Τέλος.

Μετάφραση Χριστιάννα Σακελλαροπούλου

Εκδόσεις Διόπτρα