Παρασκευή 11 Απριλίου 2014

Humor ist, wenn man trotzdem lacht.




Η επιθυμία υπήρχε από καιρό, προερχόμενη ίσως αρχικώς από την πληθώρα των αναφορών στο όνομά του, αναφορών προσωπικών, προσδιοριστικών κατά βάση, ενίοτε δε, και αυθαίρετων ή κάπως υπερβολικών, το επίθετο "καφκικό(ς)" αναπόσπαστο μέρος του λόγου περί γραφής και καλλιτεχνικής δημιουργίας. Με τον καιρό η επιθυμία εκφράστηκε, συνάντησε μία γκάμα αντιδράσεων, από την αδιαφορία μέχρι τον ενθουσιασμό -μαντέψτε εσείς ποιοι αδιαφόρησαν, εγώ δε λέω-, τελικώς με κυρίευσε.

Η λογοτεχνική διαθήκη του Κάφκα και η μη υλοποίησή της, υπήρξε ένα από τα βασικά ερωτήματα ηθικής της ύστερης εφηβείας μου, τότε που μέσα από τις Εκδόσεις Γράμματα, στο υπόγειο της πατρινής πρωτοπορίας, τον πρωτογνώρισα, μέσα από τη Δίκη, και ύστερα αχόρταγα διάβασα, το ένα μετά το άλλο, όλα τα υπόλοιπα, χαρούμενος, μέσα μου βαθιά, που η επιθυμία του παρακούστηκε, αν και ντρεπόμουν για το συναίσθημα αυτό.

Από τότε πέρασαν αρκετά χρόνια (πια). Η επιθυμία του εκείνη, μου άνοιξε τώρα την πόρτα της επιστροφής.

[...] Για αργότερα ίσως αυτά τα δύο κείμενα (βλέπε: η Μεταμόρφωση και ο Θερμαστής) και "η κρίση" από την Arcadia να συνιστούσαν ένα αρκετά καλό βιβλίο, που θα μπορούσε να λέγεται "οι γιοί". 

Η αποτίμηση μιας ανάγνωσης, όπως αυτή, δύναται να είναι είτε αμιγώς φιλολογική, είτε αποκλειστικώς συναισθηματική, κατά την προσωπική μου άποψη πάντα. Και ως προσωπική, πρέπει να παραμείνει ένας μέρος της στο σκοτάδι, τέτοια είναι η γραφή του Κάφκα.

Πριν την ανάγνωση, όταν οι Γιοι είχαν πάρει αμετάκλητα πια τη θέση τους ανάμεσα στα προσεχώς, αναρωτιόμουν αν θα αναδείκνυαν την εξέλιξή μου ως αναγνώστη, αν πλέον θα ήμουν ικανός να συλλάβω νοήματα και σχήματα που παρέμειναν κρυφά τότε παλιά, στα άγουρα χρόνια της εισαγωγής στον κόσμο της λογοτεχνίας. Κάτι τέτοιο δε συνέβη. Εκείνο που συνέβη όμως, ήταν η σήμανση της συναισθηματικής μου εξέλιξης, όχι απαραίτητα στο δρόμο της προόδου, αλλά, όπως και αν έχει, τη μετατόπιση αυτής από τότε. Και αυτό είναι πιο σημαντικό, επιτρέψτε μου να πω κύριοι/κυρίες που θεωρείτε τη συναισθηματική εξέλιξη κάτι το δεδομένο και αναπόφευκτο, αποτέλεσμα, και αυτό, υπολογισμών μαθηματικών και δεικτών οικονομικών.

Ο πατέρας ενός φίλου, κάθε φορά που τελειώνει μια ακόμη ανάγνωση της Μεταμόρφωσης, συνηθίζει να λέει: όλα εδώ μέσα υπάρχουν. Σκέφτομαι τα λόγια αυτά τώρα που με σιγουριά προσθέτω την τριλογία αυτή, οριστικά και αμετάκλητα, στη λίστα εκείνη με τα αναγνώσματα 'πρώτων βοηθειών'.

Κι ήταν για 'κείνους σαν διαβεβαίωση των νέων τους ονείρων και καλών σκοπών, όταν στο τέλος της διαδρομής τους σηκώθηκε η θυγατέρα πρώτη και τέντωσε το νεανικό κορμί της.   

[ο τίτλος της ανάρτησης, φράση γερμανική που στα ελληνικά θα μεταφερόταν ως: χιούμορ είναι, όταν κανείς παρ' όλα αυτά γελά, αποτέλεσε την εύστοχη σύνοψη του Α., αφού πρώτα με περίσσια υπομονή άκουσε όσα είχα να πω, ενθουσιασμένος/μαγεμένος/συνεπαρμένος από την επιστροφή στο καφκικό σύμπαν.]


υ.γ Κατσαρίδα δεν είναι σίγουρα. Παράσιτο ναι, θα μπορούσε.

 

Μετάφραση Αλέξανδρος Κυπριώτης
Εκδόσεις Ίνδικτος 

3 σχόλια:

  1. Αν ήμουν παράσιτο, θα ήθελα να είμαι ένας ψύλλος στο αυτί των βιβλίων του "Τροχού", του λατρεμένου μου βιβλιοπωλείου στην Αράτου, που έκλεισε...Από εκεί αγόρασα πολύ όμορφα βιβλία. Ένα από αυτά ήταν ο "Καλλιτέχνης της πείνας και άλλα διηγήματα". Το ομώνυμο διήγημα με είχε συγκλονίσει. Μετά ήρθαν όλα τα υπόλοιπα. Αν ήμουν ψύλλος, θα ήθελα να τρυπώσω εκ περιτροπής στο αυτί του Μπάρτλεμπυ του γραφιά, του Μπάρτλεμπουθ και του Μπλούμφελντ του εργένη και να γράψω έναν ύμνο στην παρασιτική λογοτεχνία...

    ΥΓ. 1 Μιας και μιλάμε για παράσιτα (και μεταμορφώσεις), προτείνω να διαβάσεις, αν δεν το έχεις κάνει ήδη, "Το παράσιτο" του Michel Serres (εκδ. Σμίλη). Από εκεί ένα ορεκτικό: "Η ψείρα είναι άνθρωπος για τον λύκο..."

    ΥΓ. 2 Και για να μην ξεχνιόμαστε:

    Me ha dicho Kafka:

    - Con una hermosa herida vine al mundo,

    ese era todo mi bagaje.

    Carlos Edmundo de Ory


    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο Τροχός ναι, αν ήμουν λιγότερο αγοραφοβικός ως έφηβος θα πήγαινα συχνότερα, ευχαριστώ για την ανάμνηση πάντως, τα βιβλία μπήκαν στη λίστα. Καλημέρα!

      Διαγραφή
  2. ασχετο ως προς την αναρτηση, αλλα ηθελα να στο πω, και ελπιζω να το δεις σημερα.

    Παρασκευή, 25 Απριλίου, στις 20:00:
    Κλασικός Κινηματογράφος
    Short Cuts (1993), του Robert Altman

    (το εχεις δει; είναι βασισμενο σε διηγηματα του καρβερ)


    Που και πότε Χάρτης Κινηματοθέατρο "Ίριδα" > Κέντρο Αθήνας
    Διεύθυνση: Ιπποκράτους 15 και Ακαδημίας 55 Τηλέφωνο: 2103688275

    Πέμπτη 24 Απριλίου 2014, ώρες: 20:30
    Παρασκευή 25 Απριλίου 2014, ώρες: 20:00
    Κυριακή 27 Απριλίου 2014, ώρες: 20:30
    Δείτε κοντινά σημεία ενδιαφέροντος σε συνεργασία με τον «ploigos» Εισιτήρια Είσοδος ελεύθερη.

    Εγγραφές νέων μελών γίνονται κατά την διάρκεια των προβολών και των σεμιναρίων.


    Copy-paste από τα ΔΩΡΕΑΝ του artandlife.gr

    ΑπάντησηΔιαγραφή