Ξένοι στη Βενετία - Ian McEwan

Κάθε απόγευμα, όταν ολόκληρη η πόλη πίσω απ' τα σκουροπράσινα πατζούρια του ξενοδοχείου τους άρχιζε να σαλεύει, ο Κόλιν και η Μαίρη ξυπνούσαν απ' το επίμονο χτύπημα ατσάλινων εργαλείων πάνω στις σιδερένιες μαούνες, που άραζαν πλάι στην πλωτή εξέδρα του καφενείου του ξενοδοχείου.

Βενετία, ίσως η πιο γοητευτική αφιλόξενη ευρωπαϊκή πόλη για έναν ταξιδιώτη, υδάτινος λαβύρινθος, και οι χάρτες ελάχιστη βοήθεια προσφέρουν, ίσως αυτό να αποτελεί μέρος της γοητείας της, ιδιαίτερα για τους ταξιδιώτες εκείνους που επιλέγουν το ένστικτο από την ασφάλεια του ετεροφώτιστου γεωγραφικού προσανατολισμού, κάθε σχέδιο αποβαίνει μάταιο, η επιλογή μιας κατεύθυνσης μπορεί να αποκαλύψει ένα καλά κρυμμένο μυστικό, ή ένα αδιέξοδο. Ο Κόλιν και η Μαίρη φτάνουν στη Βενετία για μια πολυήμερη παραμονή, ζευγάρι δεύτερης ευκαιρίας, έχουν εγκαταλείψει τους πρώτους επίσημους συντρόφους τους, διεκδικούν το μερίδιο που τους αναλογεί στην ευτυχία, η ισορροπία και ο αλληλοσεβασμός είναι σε πρώτο πλάνο, η χημεία αποτελεί μια διαρκώς επίκαιρη εξίσωση, η αυτογνωσία εξίσου σημαντικό διακύβευμα με τη γνώση του άλλου, κοιμούνται σε διαφορετικά κρεβάτια, συζητούν αναλυτικά τα όνειρά τους και σε κάθε μικρή ή μεγάλη αναποδιά έχουν συμφωνήσει να λένε: μα είμαστε διακοπές. Σε μία βραδινή περιπλάνηση θα γνωρίσουν τυχαία τον Ρόμπερτ, που θα προσφερθεί να τους οδηγήσει σε ένα μπαρ ανοιχτό εκείνη την ώρα της νύχτας, γνωριμία που θα έχει συνέχεια και απρόοπτη εξέλιξη.

Ο ΜακΓιούαν, στο δεύτερο μυθιστόρημά του, όταν ακόμα ήταν ένας νέος και ελπιδοφόρος συγγραφέας, ακολουθεί τα βήματα ενός άλλου σπουδαίου πεζογράφου τού Άλαν Μπόουλς (Τσάι στη σαχάρα, Ψηλά πάνω από τον κόσμο), και τοποθετεί το ζευγάρι των ηρώων του σε έναν τόπο ξένο, για να τους εντάξει αργά και σταθερά σε μια εξίσωση με ακόμα δύο αγνώστους, τον Ρόμπερτ και τη γυναίκα του, και, υπακούοντας στην πολεοδομία της υδάτινης πόλης, εντείνει το αίσθημα ασφυξίας και τρόμου, αργά και σταθερά, με μαεστρία, δουλεύοντας παράλληλα τη σκιαγράφηση της σχέσης και των ηρώων, τη ματιά και τη συμπεριφορά του ταξιδιώτη σε έναν τόπο ξένο, αποκαλύπτοντας σελίδα τη σελίδα την πόλη-σκηνικό.

Ολιγοσέλιδο και κάπως αφαιρετικό, το μυθιστόρημα διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία που χάρισαν εν καιρώ φήμη και δόξα στον συγγραφέα, πριν εκδώσει το Σάββατο, μυθιστόρημα ενοχλητικό για τα γούστα μου, και αρχίσει μια παρατεταμένη περίοδος χλιαρών μυθιστορημάτων. Εγκεφαλικό και αποστασιοποιημένο, όπως ο Ρόμπερτ, γεμάτο μυστήριο και αγωνία, όπως η περιδιάβαση στη Βενετία, με την αναζήτηση της σεξουαλικής ταυτότητας στον πυρήνα σε συνεχή διάλογο με την αποφυγή του ερωτικού συμβιβασμού. Οι ήρωες είναι ξένοι, όχι μόνο στη Βενετία, όχι μόνο απέναντι στον άλλον, αλλά και απέναντι στον ίδιο τους τον εαυτό. Ένα ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα, γοητευτικό και τρομακτικό, ερεθιστικό και σκοτεινό, άξιος προπομπός μυθιστορημάτων όπως το Άμστερνταμ, Τα μαύρα σκυλιά και η Ακτή.



Μετάφραση Νίκος Σακαλίδης
Εκδόσεις Σέλας