Κατανόηση Vs Απόλαυση

Αδυνατώ να διαβάσω λογοτεχνία σε άλλη γλώσσα πλην της ελληνικής. Αν και το επίπεδό μου τόσο στα αγγλικά όσο και στα ισπανικά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως υψηλό εντούτοις δεν τα καταφέρνω. Δεν είναι θέμα κατανόησης αλλά απόλαυσης. Σα να στέκει ξένο το κείμενο απέναντί μου, χωρίς να καταφέρνει να με αγγίξει, οι λέξεις αρνούνται πεισματικά να ενεργοποιήσουν τις αισθήσεις εντός μου. Τι νόημα έχει άραγε να μπορείς να ακολουθήσεις την πλοκή της ιστορίας αν δεν μπορείς να την αισθανθείς;

Είναι κάτι το οποίο έχω συζητήσει με αρκετούς ανθρώπους. Λίγοι είναι αυτοί που μοιράζονται το ίδιο "πρόβλημα". Οι περισσότεροι, χωρίς να είναι κάτι που τους απασχολεί ιδιαιτέρως, ισχυρίζονται πως πρόκεται απλώς για θέμα τριβής και εξοικείωσης. Πιστεύουν δηλαδή πως είναι κάτι πάνω στο οποίο θα μπορούσα σιγά σιγά να δουλέψω. Δεν ξέρω. Δεν αμφισβητώ αυτό το οποίο μου λένε. Ίσως να είναι έτσι ακριβώς. Ποιά όμως θα είναι τα βιβλία που θα πρέπει να θυσιάσω στο βωμό ετούτο;

Κάποτε σκέφτηκα να διαβάσω στο πρωτότυπο βιβλία που ήδη έχω διαβάσει σε μετάφραση. Δύο ενστάσεις. Η πρώτη είναι ότι δεν θέλω σε καμία περίπτωση να διαβάσω ξανά ένα βιβλίο από "υποχρέωση", με κάποιο στόχο μεταγενέστερο έξω και πέρα από το ίδιο το βιβλίο, μακριά από την καθαρή ανάγκη να επιστρέψω σε εκείνο. Επίσης πιστεύω - και αυτό αποτελεί την δεύτερη ένσταση- πως η τριβή με την ανάγνωση σε άλλη γλώσσα θα έπρεπε να γίνει με κείμενα παρθένα, αφού με τα ήδη γνωστά το συναίσθημα έχει κιόλας διαμορφωθεί εντός μου.

Δε θα είχε νόημα να συντάξω μια λίστα με τα βιβλία που θα ήθελα να διαβάσω στη μητρική τους γλώσσα γιατί θα έπρεπε να τα συμπεριλάβω όλα. Ποιός δεν θα επιθυμούσε να διαβάζει διαρκώς από το πρωτότυπο; Ένα απωθημένο όμως έχω : κάποια στιγμή το επίπεδό μου στα ισπανικά να φτάσει σε τέτοιο επίπεδο ώστε να μπορέσω να διαβάσω και να απολαύσω το "κουτσό" του Χούλιο Κορτάσαρ.

Ευτυχώς το επίπεδο των ελληνικών μεταφράσεων είναι αρκετά υψηλό. Ελπίζω απλώς η "κρίση" να μην επηρεάσει (πολύ) ούτε την ποιότητα ούτε την ποσότητα των τίτλων που μεταφράζονται στα ελληνικά.


Και δεν είναι προφανώς μόνο η λογοτεχνία. Είναι και η ξένη ποίηση, την οποία σχεδόν αποφεύγω. Εκεί είναι που πασχίζω με το πρωτότυπο αλλά το επίπεδο είναι τελείως διαφορετικό. Είναι και η μουσική, η οποία είναι κυρίως αγγλόφωνη. Ψάχνω και βρίσκω τους στίχους, έτσι ξέρω τι λένε αλλά δεν μου αρκεί. Αυτό εξηγεί και την ιδιαίτερη σχέση μου με τον ελληνικό στίχο.

Αφορμή για τη συγκεκριμένη ανάρτηση η πρόθεση μιας Γερμανίδας φίλης μου να διαβάσει το "μαγικό βουνό" του Τόμας Μαν. Φθόνος.