Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2012

Οι τεμπέληδες στην εύφορη κοιλάδα - Αλμπέρ Κοσερί




Ατίθασο τέρας η μνήμη, το πιο μικρό κρατά και άλλα, σημαντικά, τα φτύνει.
Νόμιζα πως σημειώνοντας τον τίτλο ενός βιβλίου θα ήταν αρκετό για να αναγνωρίσω το νήμα, αλλά όχι. Τι και αν βρήκα σημειωμένο το βιβλίο του Αιγύπτιου συγγραφέα στο σημειωματάριο; Μάταια προσπαθώ να ανακαλέσω την αναφορά. Να θυμηθώ από εδώ και στο εξής να μην τεμπελιάζω και να σημειώνω σε μια παρένθεση την πηγή.
Ίσως πάλι το σημαντικό να είναι απλώς και μόνο η ίδια η γνωριμία με αυτόν τον ιδιαίτερο συγγραφέα, το πως να μην έχει σημασία. Ίσως να είναι μονάχα μια προσωπική νηματική εμμονή.


Έργο το οποίο δυσκολεύομαι να χαρακτηρίσω ως μυθιστόρημα, μου έφερε στο νου τα "μυθιστορήματα" του Καμύ. Ο Κοσερί επικαλείται το μύθο για να στήσει μια σάτιρα με βάση την απέχθεια των μεγαλοαστών ως προς την εργασία και την ροπή τους στην τεμπελιά, στην αεργία. Αλληγορία με πολλές αναγνώσεις πίσω από την απλή ιστορία. Με αδρές γραμμές γίνεται η σκιαγράφηση μιας οικογένειας. Ο πατέρας, οι τρεις γιοι και ο θείος μένουν σχεδόν όλη μέρα ξαπλωμένοι, αδυνατούν να αφεθούν στο πάθος για ζωή, νιάζονται απλώς για τη νεκρική ηρεμία στην εστία η οποία θα τους επιτρέψει να κοιμούνται απερίσπαστοι. Ο μικρότερος κάτι θέλει να κάνει αλλά οι πατρικές τανάλιες είναι ισχυρές, ο μεσαίος κάποτε παραλίγο να ερωτευτεί, ο θείος έζησε την ζωή του και βρέθηκε στην ανάγκη του αδερφού, ο πατέρας λίγο πριν το τέλος σκέφτεται πως θα ήθελε ίσως να παντρευτεί. Η γυναικεία παρουσία, που είναι ελάχιστη και μάλλον ως απουσία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, δίνει και μια φεμινιστική διάσταση στο έργο. Είναι εντυπωσιακό πως ο δημιουργός με όχημα την λογοτεχνία καταφέρνει να διατυπώσει τις απόψεις του σε κοινωνικοπολιτικό επίπεδο και πέραν τούτου να δώσει μια εικόνα δική του για την Αίγυπτο και τον "αραβικό" τρόπο ζωής.

Ο Κοσερί υπήρξε ιδιαίτερη περίπτωση δημιουργού, γεννήθηκε το 1913 στο Κάιρο και από μικρός έλαβε γαλλική παιδεία. Τα τελευταία 60 χρόνια της ζωής του έμενε στο ίδιο δωμάτιο του ταπεινού ξενοδοχείου Λα Λουιζιάν στο Παρίσι έχοντας επιλέξει να μην έχει προσωπική ιδιοκτησία. Πέθανε σε ηλικία 95 ετών.

Ο σκηνοθέτης Νίκος Παναγιωτόπουλος εμπνευσμένος από το συγκεκριμένο έργο υπέγραψε την μεταφορά του στον κινηματογράφο το 1978.

Εκδόσεις Χατζηνικολή.
Μετάφραση Δημήτρης Ζορμπαλάς.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου