Τόνιο Κρέγκερ - Τόμας Μαν

Εμβληματική μορφή της γερμανόφωνης λογοτεχνίας υπήρξε ο Τόμας Μαν, το έργο του οποίου έχει γνωρίσει, εκτός από πολλές εκδόσεις και μεταφράσεις, πλήθος ακαδημαϊκών μελετών. Το Μαγικό βουνό το διάβασα πριν χρόνια, Πάσχα στην επαρχία, ησυχία και κατάλληλες συνθήκες ώστε να αφεθώ στην ανάβαση. Το τελείωσα και το άφησα στο κομονδίνο αργά κάποιο βράδυ. Πέντε μέρες αργότερα θα συνειδητοποιούσα το μέγεθος αυτού του αριστουργήματος.

Άργησα να επιστρέψω στο έργο του Γερμανού συγγραφέα παρά την υπόσχεση που είχα δώσει τότε στον εαυτό μου. Αιτία στάθηκε το διήγημα του Σόμερσετ Μομ με τίτλο Σανατόριο. Αμφιταλαντεύθηκα γύρω από το ποιο έργο του πολυγραφότατου δημιουργού θα επέλεγα, έπαιξαν δυνατά ο Δόκτορ Φάουστους και ο Θάνατος στη Βενετία, τελικά επέλεξα τη νουβέλα Τόνιο Κρέγκερ, ένα από τα πρώτα σχετικά έργα του συγγραφέα.

Νομίζω ότι έκανα καλή επιλογή. Η νουβέλα αυτή, που φαινομενικά διέπεται από μια μεστή απλότητα τόσο στη γραφή όσο και στη δομή, φανερώνει κομμάτια από το ταλέντο και την ιδιοφυία του νεαρού Τόμας Μαν. Νουβέλα, που μπορεί να θεωρηθεί έργο μαθητείας, γεμάτη από αυτοβιογραφικά στοιχεία.

Ο Τόμας Μαν είναι σε αναζήτηση των εκφραστικών μέσων μέσω των οποίων στα επόμενα έργα του θα αφήσει βαθύ το χνάρι του στην αμμουδιά της λογοτεχνίας. Είναι όμως και σε προσωπική αναζήτηση. Μέσω της ιστορίας του Τόνιο Κρέγκερ εκφράζει προβληματισμούς προσωπικούς που τον απασχολούν τουλάχιστον σε εκείνη την περίοδο της ζωής του.

α) Η επιθυμία του ήρωα να γράφει τον κάνει να νιώθει ξένος ως προς την εποχή του, μακριά από όσα οι άλλοι περιμένουν από εκείνον.

β) Οι δύο ταυτότητες που παλεύουν εντός του, εκείνη του Γερμανού πατέρα και αυτή της μητέρας από το νότο (η μητέρα του Τόμας Μαν είχε ρίζες από τη Βραζιλία).
γ) Η σεξουαλική του ροπή που δεν είναι ξεκάθαρη ούτε στον ίδιο τον συγγραφέα (στη διαθήκη του, που άνοιξε χρόνια μετά το θάνατό του, παραδέχεται τις ομοφυλοφιλικές του σχέσεις τις οποίες απέκρυπτε κατά τη διάρκεια της ζωής του), κατάσταση ιδιαιτέρως βασανιστική.

Υπέροχη η μετάφραση και κατατοπιστικότατο το επίμετρο του Αλέξανδρου Ίσαρη. Μια νουβέλα που ναι μεν μπορεί να σταθεί μόνη της αλλά που μάλλον χρησιμεύει ως εργαλείο για τη γνωριμία με τον Τόμας Μαν.

Εκδόσεις Ύψιλον.


υ.γ Μη φοβηθείτε από το μέγεθος του Μαγικού βουνού, αξίζει τον κόπο η ανάβαση.