Εαρινό Εξάμηνο - Γιώργος Στόγιας

Η Ντίνα είναι είκοσι χρονών, σπουδάζει παιδαγωγικά στο Ρέθυμνο και απολαμβάνει τη φοιτητική ζωή ή τουλάχιστον θα έπρεπε να την απολαμβάνει καθώς οι συνθήκες μοιάζουν ιδανικές. Όμως εκείνη δείχνει λίγο χαμένη, ακολουθεί το φύσημα του ανέμου και τις αποφάσεις της στιγμής. Το καθεστώς πλήρης ελευθερίας που βιώνει, μακριά από την πατρική σκιά, μάλλον τη μπλοκάρει παρά της επιτρέπει να ανοίξει τα φτερά της. Αποφεύγει τα μαθήματα, αν και συχνάζει αρκετά στη σχολή, αρχίζει το κάπνισμα ενώ εντείνει τις σχέσεις της με το αλκοόλ και το ξενύχτι.

Η χειμερινή εξεταστική αποτελεί παρελθόν και τα μαθήματα του εαρινού εξαμήνου βρίσκονται σε εξέλιξη. Σε μια κρίση ανεξαρτησίας, που προκλήθηκε μετά από μια έντονη τηλεφωνική διαμάχη με τον πατέρα της, παίρνει την απόφαση να ψάξει για δουλειά, επιδιώκοντας να κόψει την οικονομική εξάρτηση με το σπίτι της και τις υποχρεώσεις που αυτή γεννά. Δε θέλει πια να δίνει κανένα λογαριασμό - εκτός από εκείνους που δε μπορεί να πληρώσει.

Ο χήρος πατέρας της προσπαθεί να πάει με τα νερά της, η συμπεριφορά της όμως, ώρες ώρες, τον βγάζει εκτός εαυτού, τον αναγκάζει να υψώνει τον τόνο της φωνής του και να εκστομίζει κουβέντες βαριές. Νιώθει σα μηχανή παραγωγής χρήματος, του λείπει η αγάπη και η επαφή με την κόρη του.

Μόλις δύο μήνες έχουν περάσει από την εν ψυχρώ δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου στο κέντρο της Αθήνας, οι διαδηλώσεις είναι καθημερινές, η αντιπληροφόρηση προσπαθεί να αντιταχθεί στην οργανωμένη μιντιακή προπαγάνδα. Δε λείπουν και οι δράσεις στην επαρχία, η "πολιτική" επανέρχεται στο προσκήνιο, το σοκ είναι τεράστιο. Η Ντίνα κάνει σπασμωδικές κινήσεις επαφής με διάφορους πολιτικούς χώρους, με συζητήσεις και νέες γνωριμίες μαθαίνει για τη δράση νεοφασιστικών οργανώσεων στο Ρέθυμνο, για την ύπαρξη ενός κέντρου υποστήριξης για μετανάστες, πουθενά όμως δε νιώθει οικεία.

Ούτε οι επιτυχίες στον αισθηματικό τομέα της αρκούν, γρήγορα βαριέται καθώς ο αρχικός ενθουσιασμός σβήνει λίγο μετά τη γέννησή του. Είναι ναζιάρα και δυναμική, γουστάρει να βρίσκεται στο επίκεντρο της ερωτικής - και όχι μόνο - προσοχής, η αντίσταση την πεισμώνει. Μια Λολίτα ετών 20.

Βρίσκει καταφύγιο στο θέατρο, εμπνέεται από το όραμα του σκηνοθέτη. Επιτέλους μια παράσταση που θα ταράξει τα νερά, λίγο πραγματικό θέατρο, νισάφι πια με τους βολεμένους θεατρίνους.

Το μυθιστόρημα του Γιώργου Στόγια έχει ξεκάθαρη πρωταγωνίστρια. Τα πάντα περιστρέφονται γύρω από τη Ντίνα, η οποία διχάζει διαρκώς με τη συμπεριφορά της, εγείρει πολεμική και δύσκολα κερδίζει την εκτίμηση του αναγνώστη. Κατά την ανάγνωση, συχνά έπιανα τον εαυτό μου να σκέφτεται πως θα της άξιζε ένα μάθημα, ίσως να έφταιγε ο ρεαλισμός και οι αναμνήσεις από κοριτσάκια (αλλά και αγοράκια) τέτοιου στυλ, κακομαθημένα - για να μη χρησιμοποιήσω κάποια άλλη έκφραση - που δεν ξέρουν τι θέλουν και νομίζουν πως ο κόσμος είναι πεδίο ελεύθερων δοκιμών και πειραματισμών.

Με αρκετά στοιχεία campus novel, το Εαρινό Εξάμηνο είναι (ανάμεσα σε άλλα) ένα αφιέρωμα στη φοιτητική ζωή. Χρόνια ξέγνοιαστα αλλά σημαντικά, η εμπλοκή της πολιτικής στο πανεπιστήμιο και οι κομματικές παρατάξεις, η μάχη ορισμένων καθηγητών με πενιχρά μέσα και η αδιαφορία της πλειοψηφίας, η απαξίωση της δημόσιας παιδείας, το άγχος της εξεταστικής και το αβέβαιο επαγγελματικό μέλλον. Και η ζωή εκτός πανεπιστημίου, το Ρέθυμνο με τις θεωρητικές σχολές και το πλήθος φοιτητών (φοιτητριών για να είμαστε ακριβείς), τα μεζεδοπωλεία, τα μπαρ, τα σοκάκια και η παλιά πόλη, η θάλασσα, τα στενά όρια της επαρχίας και η ρουτίνα, ο χρόνος που δεν τρέχει, οι φιλίες και οι έρωτες. 

Όμως, εκείνο που πραγματικά ξεχωρίζει στο μυθιστόρημα και το κάνει να διαφέρει από άλλα του είδους του, είναι η παρουσία της θεατρικής παράστασης. Οι πρόβες, η ένταση, η ενασχόληση με οικονομικά και τεχνικά ζητήματα, το αυξανόμενο άγχος. Ο σκηνοθέτης τύραννος που αποφασίζει και διατάζει, οι μαγεμένοι και υποταγμένοι στο όραμα συντελεστές που ακολουθούν τις εντολές και βλέπουν τα προσωπικά τους όρια διαρκώς να διαστέλλονται. Το κόψιμο της ζωής στα δύο, το θέατρο και τα υπόλοιπα, η αφοσίωση και η πληρότητα της δημιουργίας. Ίσως, αν η προετοιμασία της θεατρικής παράστασης αποτελούσε τον στενό πυρήνα του έργου,το τελικό αποτέλεσμα να ήταν πιο σφιχτοδεμένο και λιγότερο άνισο.

Ο Γιώργος Στόγιας, στην πρώτη του συγγραφική απόπειρα, αφήνει ανάμεικτες εντυπώσεις, επιχείρησε αρκετά ανοίγματα και το ρίσκο ήταν μεγάλο, σε κάποια σημεία τα κατάφερε περίφημα ενώ σε κάποια άλλα λιγότερο. Με τη συγγραφή του Εαρινού Εξαμήνου, ο δημιουργός μοιάζει να κλείνει κάποιους λογαριασμούς με το παρελθόν του, το μεράκι και η αφοσίωση πίσω από το εγχείρημα αποδεικνύουν την προσωπική του εμπλοκή στην ιστορία.

Τα σκίτσα που παρεμβάλλονται στο κείμενο δίνουν ένα ιδιαίτερο χρώμα ενώ η μουσική που συνοδεύει το βιβλίο ταιριάζει στο κλίμα. Το Εαρινό Εξάμηνο γεννήθηκε μέσα από το ομώνυμο ιστολόγιο (earinoexamino.wordpress.com), με εβδομαδιαίες αναρτήσεις, απέκτησε το πιστό κοινό του και έφτασε (με αρκετές αλλαγές) μέχρι τη χάρτινη έκδοση.



Εκδόσεις Απόπειρα