Το Καρφί - Pedro Antonio de Alarcón

Πρόλογος

Ο Φελίπε άναψε ένα τσιγάρο και μίλησε κατ' αυτό τον τρόπο.

Τέλος προλόγου

Το άρωμα της οικονομίας λόγου ευδιάκριτο από τον πρόλογο κιόλας, οι λέξεις με το άρμα της ιστορίας στις πλάτες, υποχρέωση ιερή να την συντροφεύσουν ως το τέλος. Η απλότητα της αρχής, καθαρότητα. Κοιτάζοντας με έδρα το σήμερα όμως, γιατί η τεράστια χρονική απόσταση που μεσολαβεί επαναπροσδιορίζει εκ βάθρων την προσέγγιση ενός κειμένου -πια- κλασικού. Η λέξη Παιδικότητα αναζητά μια σχισμή για να περάσει, επιμένει να ζητά αφαίρεση της όποιας αρνητικής χροιάς. Και θα έπρεπε να προστεθεί ως ένα από τα συναισθήματα που γεννά η ανάγνωση της νουβέλας αυτής, μια παιδικότητα τόσο αναγκαία. Ένα σημείο εκκίνησης, που προσφέρει τη δυνατότητα να παρατηρήσει κανείς την εξέλιξη, τόσο της γραφής όσο και της ανάγνωσης.  Η εξέλιξη όμως, φέρει αναπόφευκτα μαζί της - εκτός όλων των θαυμαστών - και την αλλοτρίωση, την απώλεια της αθωότητας, την ανάγκη για εντυπωσιασμό και πρωτοτυπία. Καινοτομία, λέξη ποθητή μα δύσκολη στην ορθογραφία της. 

Η επιθυμία μου να διαβάσω ξανά, στα ελληνικά ετούτη τη φορά, το διήγημα του Πέδρο Αντόνιο Ντε Αλαρκόν, πέρασε από τρεις φάσεις. Πρώτα ήρθε ο ενθουσιασμός στο άκουσμα της κυκλοφορίας του, κάπου θα το σημείωσα - έστω και νοητά-, το ξέχασα. Ύστερα ήρθε το βραβείο μετάφρασης με το οποίο τιμήθηκε ο Κρίτων Ηλιόπουλος, ενθουσιάστηκα ξανά, το σημείωσα ξανά, το ξέχασα, ξανά. Τρίτη - και φαρμακερή - όπως αποδείχτηκε η ανάρτηση της Βιβλιοσκώληκος, ευτυχώς.

Η επιστροφή στις πηγές προσφέρει νερό γάργαρο που ξεδιψά, σου τονίζει τα αρνητικά του βολέματος στην πολιτεία. Το Καρφί θεωρείται ως το πρώτο ισπανόφωνο αστυνομικό αφήγημα. Στηρίζεται σε μια δικαστική υπόθεση της εποχής (γύρω στο 1850), διαθέτει αρκετά στοιχεία δημοσιογραφικού κειμένου και απαραίτητες επιρροές ρομαντισμού. Δεν του λείπει όμως η ατμόσφαιρα μυστηρίου, προερχόμενη τόσο από το ύφος της αφήγησης, όσο και από μια μυστικοπάθεια στην αποκάλυψη ευαίσθητων στοιχείων ταυτότητας των πρωταγωνιστών και των τόπων. Η ανατροπή είναι (μάλλον) προφανής αλλά προσωπικά ήταν το τελευταίο που με απασχόλησε κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης, άλλοι - και αρκετοί - είναι οι λόγοι για να αναζητήσει κάποιος το Καρφί.

Και το επιμύθιο, συμπυκνωμένο και ξεκάθαρο: " Η θλίψη δεν είναι δυστυχία όταν δεν έχεις κάνει συνειδητά κακό σε κανέναν."

Μετάφραση Κρίτων Ηλιόπουλος
Εκδόσεις των Συναδέλφων