Πέμπτη 16 Ιουλίου 2015

Έρευνα για την εξαφάνιση της Εμιλί Μπρυνέ - Antoine Bello




Μπορεί, αναρωτιόμουν κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης, το μυθιστόρημα του Αντουάν Μπελό να αποτελεί ταυτόχρονα παρωδία και φόρο τιμής στην αστυνομική λογοτεχνία; Η απάντηση είναι ξεκάθαρη, μπορεί! Η έρευνα για την εξαφάνιση της Εμιλί Μπρυνέ είναι ένα απολαυστικό μυθιστόρημα, που διαθέτει όλα τα συστατικά της καλής -κλασικής- αστυνομικής λογοτεχνίας υπό της αρχιέρειας Αγκάθα Κρίστυ, διατηρεί μέχρι τέλους αμείωτο το σασπένς ως οφείλει, ενώ διακρίνεται για την παιγνιώδη του διάθεση με παρόν το γλυκόπικρο χιούμορ των ταινιών του Peter Sellers. Διαβάζεται δε απνευστί, κοινώς -συγχωρήστε με για την έκφραση- καταβροχθίζεται!

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα απ' την αρχή. Ο πρόωρα, λόγω προβλήματος υγείας, συνταξιοδοτημένος επιθεωρητής Ασίλ Ντυνό καλείται από τους πρώην συναδέλφους του να συνδράμει στην ερεύνα σχετικά με την εξαφάνιση της Εμιλί Μπρυνέ και του εραστή της. Οι υποψίες βαραίνουν σχεδόν αποκλειστικά τον σύζυγό της και μοναδικό κληρονόμο της τεράστιας περιουσίας, Κλωντ Μπρυνέ, διάσημο νευρολόγο, ο οποίος διακρίνεται για την αλαζονεία του. Όμως οι αστυνομικοί αδυνατούν να ανακαλύψουν τα απαραίτητα στοιχεία ενοχής, και εδώ μπαίνει στην εξίσωση ο Ντυνό, που κατά τη διάρκεια της θητείας του είχε απόλυτο ποσοστό επιτυχίας στην εξιχνίαση των υποθέσεων ευθύνης του. Είναι το πρόβλημα υγείας εκείνο που αποτελεί τον ακροτελεύτιο λίθο πάνω στον οποίο στηρίζεται το μυθιστόρημα· ο Ντυνό πάσχει από μια μορφή αμνησίας, κάθε πρωί η μνήμη του μηδενίζει και επανέρχεται στην κατάσταση προ της μοιραίας πτώσης από τη σκάλα, στην οποία είχε ανεβεί αναζητώντας κάποιο βιβλίο. Εξαιτίας της ιδιαιτερότητας αυτής, και για να μπορέσει να συνεισφέρει στην έρευνα, καταγράφει αναλυτικά κάθε βράδυ τα πεπραγμένα, τις σκέψεις και τις υποθέσεις  του κατά τη διάρκεια της ημέρας. Έτσι, κάθε πρωί διαβάζει το ημερολόγιο του και συνεχίζει την έρευνά του έχοντας ως πηγή έμπνευσης την Αγκάθα Κρίστι, πρότυπό του τον Πουαρό και την Αριάδνη Όλιβερ, ενώ συμμάχους του θεωρεί τον Χίτσκοκ, τον Ντίκενς και τον Ζιντ στο κατόπι του Κλωντ Μπρυνέ.   

Κοιτάζω το ημερολόγιο. Είναι πράγματι Δευτέρα. Για τελευταία φορά έγραψα το Σάββατο. Άρα χθες δεν έγραψα τίποτα. Λες να ξέχασα το Σάββατο το βράδυ, πηγαίνοντας για ύπνο, να αφήσω το τετράδιο στο τραπέζι της κουζίνας; Ή την Κυριακή δεν συνέβη τίποτα το σημαντικό και δεν θεώρησα καλό να το καταγράψω ούτε καν σε γενικές γραμμές; Η Μονίκ, την οποία ρωτάω, μοιάζει πάντως να πέρασε υπέροχα το σαββατοκύριακο:
  - Κάθισες και ξεκουράστηκες. Μείναμε ως αργά στο κρεβάτι και μετά πήγαμε για πικνίκ στο Λονγκουαγαί.

Την ώρα που οι συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας καταφεύγουν στην υπέρμετρη βία και τις τραβηγμένες από τα μαλλιά ανατροπές και εξηγήσεις, ο Μπελό μελετά τους κλασικούς και εμπνέεται την Έρευνα για την εξαφάνιση της Εμιλί Μπρυνέ, προσδίδοντας μια διάσταση ανάλαφρη, από καιρό απούσα, δίχως εκπτώσεις, με διάθεση παιχνιδιάρικη, θυμούμενος το παιδί που κάποτε ακολουθούσε μαγεμένο τον Ηρακλή Πουαρό στις περιπέτειές του, και νοσταλγική, επιστρέφοντας ως ενήλικας, αποφασισμένος να αποδώσει έναν φόρο τιμής στους σπουδαίους δίχως να αμελήσει το παιχνίδι. Ο πρώην επιθεωρητής Ντυνό, ένας χαρακτήρας τόσο συμπαθής και ανθρώπινος, θύμα διαφόρων καταστάσεων που θα μπορούσαν να θεωρηθούν αστείες, ιδωμένες υπό το πρίσμα του Σέλλερς, ένα χιούμορ γλυκόπικρο, φτιασίδι να καλύψει τη θλίψη. Οι δεκάδες αναφορές σε βιβλία και ταινίες αποτελούν ιδανικό οδηγό για όποιον επιθυμεί να γνωρίσει την κλασική αστυνομική λογοτεχνία.

Μια ευχάριστη έκπληξη.



Μετάφραση Τιτίκα Δημητρούλια
Εκδόσεις Πόλις

1 σχόλιο:

  1. Όντως, Νο14me,
    συνδυάζεται πλοκή και σχόλιο,
    κλασική αφήγηση και δοκιμιακότητα,
    αίνιγμα και ειδολογική αυτοαναφορικότητα.
    Άξιο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή