Ένα νεκρό σώμα. Ένα τέλεια διατηρημένο σώμα, παρά τημ πάροδο μισού αιώνα από τον τελευταίο καρδιακό σφυγμό του, η παγωμένη φυλακή αφαίρεσε τη ζωή και έδωσε ως ελάχιστο αντίτιμο τη συντήρηση. Η Kate και ο Jeoff, λίγο πριν την επέτειο των σαράντα πέντε χρόνων έγγαμου βίου, απολαμβάνουν τη ρουτίνα της βρετανικής υπαίθρου, μακριά από την πόλη. Εκείνη, ένα πρωί, γυρίζοντας από τη βόλτα με τον σκύλο, θα τον βρει να κάθεται στο τραπέζι, αναστατωμένος, και να διαβάζει ένα γράμμα στα γερμανικά. Τη βρήκαν, θα της πει, είναι απίστευτο. Με τη βοήθεια του λεξικού, καταχωνιασμένου από χρόνια στην αποθήκη, μαζί με όλα τα άχρηστα εκείνα πράγματα που ο χρόνος συσσωρεύει, και που ξαφνικά μετατρέπονται σε σύνεργα πρώτων βοηθειών, καθώς τα αναζητούμε μανιασμένα, ελπίζοντας να είναι ακόμα εκεί, μέρος της σαβούρας που όλο υποσχόμαστε να ξεφορτωθούμε, άπαξ και δια παντός, εκεί βρίσκει το λεξικό, λοιπόν, με τη βοήθεια του οποίου μαθαίνει την απίστευτη είδηση: το σώμα εκείνης βρέθηκε, μισό αιώνα μετά, καθώς οι πάγοι λιώνουν και το παρελθόν έρχεται στην επιφάνεια, κάπου στις ελβετικές Άλπεις, κοντά στα ιταλικά σύνορα, εκείνα, που νέοι τότε, ο Jeoff και η Γερμανίδα κοπέλα του ήθελαν να περάσουν, με κατεύθυνση τον νότο. Η είδηση έρχεται να ταράξει την ηρεμία της ρουτίνας του ζευγαριού. Ξαφνικά το παρελθόν, πριν από το κοινό παρελθόν, βαραίνει το παρόν.
Εκείνος θα ξεκινήσει το κάπνισμα ξανά, παρότι προσπαθεί να πείσει πρώτα τον ίδιο του τον εαυτό, και ύστερα εκείνη, πως δεν είναι κάτι σοβαρό, είναι απλώς ένα μικρό σοκ, μια απροσδόκητη είδηση που φέρει μια θλίψη μαζί της, θλίψη αναμενόμενη. Οι μέρες περνούν και εκείνος βυθίζεται βαθύτερα στην ανάμνησή της, εκείνη τον νιώθει όλο και πιο ξένο. Οι ετοιμασίες για το πάρτυ της επετείου τους περνούν σε δεύτερο επίπεδο. Η ασφάλεια και η βεβαιότητα, ακόμα και αν όχι συνειδητά, αποτελούν εντούτοις αναπόσπαστο μέρος της συντροφικότητας, καθώς ο έρωτας μετατρέπεται, αργά ή ακαριαία, σε αγάπη ή ανάγκη, αν προτιμάτε. Η έκπληξη είναι κάτι που αντιμετωπίζεται με επιφύλαξη και φόβο.
Πέρασε μια βδομάδα από τότε που είδα στον κινηματογράφο την ταινία του Andrew Haigh και ακόμα τη σκέφτομαι, όχι τόσο για τα τεχνικά της μέρη, ή για την ερμηνεία των δύο ηθοποιών, υψηλού επιπέδου και τα δύο, όσο για το θέμα της. Χωρίς να φωνάζει και να καταφεύγει στον εύκολο και συνήθη συναισθηματικό εκβιασμό, ο σκηνοθέτης καταφέρνει να πει ξεκάθαρα αυτό που θέλει να πει, και κυρίως καταφέρνει να μετατρέψει τον θεατή σε μέρος της εξίσωσης, να μεταφέρει λίγο ή πολύ βάρος από τους ώμους των ηρώων του στους δικούς του. Περπατώντας προς το σπίτι, εκείνο το βράδυ, σκεφτόμουν να προτείνω αυτή την ταινία σε αρκετούς ανθρώπους, όμως το μετάνιωνα σχεδόν αμέσως, σαν να φοβόμουνα, θαρρείς, τις επιπτώσεις, πρώτα απέρριψα εκείνους σε μεγάλη ηλικία, από χρόνια σε σχέση, αργότερα εκείνους που έχασαν το σύντροφό τους, στο τέλος τους νεότερους. Πέρασε όμως μια βδομάδα και ακόμα σκέφτομαι αυτή την ταινία, ακόμα διαπραγματεύομαι τις αντιδράσεις των πρωταγωνιστών, επιχειρώ να διακρίνω τις δικές μου ανοχές απέναντι στο παρελθόν του άλλου, αν όντως υπάρχει -και κυρίως αν στην πράξη εφαρμόζεται- εκείνο το κλισέ που λέει: να δέχεσαι τον άλλον όπως είναι.
Θυμήθηκα ξανά το Amour του Χάνεκε, για τη συναισθηματική αντίδραση του ήρωα απέναντι στον επερχόμενο θάνατο της συντρόφου του, την επερχόμενη μοναξιά. Αν είναι κανείς τυχερός, νιώθει πως έχει βρει κάποιον με τον οποίο μπορεί να μοιράζεται το σύνολο των ανομολόγητων σκέψεων, δίχως το φόβο του σχολιασμού ή της απόρριψης. Αυτή τη βεβαιότητα απολύει η Kate. Αν είναι κανείς τυχερός, νιώθει πως έχει πάρει τις σωστές αποφάσεις, έχει καταλαγιάσει μέσα του τη διαρκή βουή του ερωτήματος τι θα είχε γίνει αν. Αυτή τη βεβαιότητα απολύει ο Geoff.
Η τεχνική υποστήριξη του σεναρίου είναι ιδανική. Η φωτογραφία αποτυπώνει όχι μόνο τη βρετανική ύπαιθρο, συνήθως μουντή, μα ενίοτε, αν και σπάνια, λαμπρή, αλλά και τη συναισθηματική κατάσταση του ζευγαριού. Η σκηνοθεσία λιτή δίχως να διεκδικεί από την ιστορία μερίδιο μεγαλύτερο από εκείνο που της αναλογεί. Οι ερμηνείες του Tom Courtenay και της Charlotte Ramplin εξαιρετικές.
Το βρετανικό σινεμά μάς δίνει συχνά τέτοια μικρά διαμαντάκια, στηριζόμενο κυρίως σε μια αυτογνωσία σχετικά με τις δυνατότητες και τα σημεία υπεροχής, γεγονός που επιτρέπει στους δημιουργούς να μακιγιάρουν τις αδυναμίες, λόγω του χαμηλού οικονομικού προϋπολογισμού, και να δουλεύουν ενδελεχώς εκείνα τα στοιχεία, όπως οι ερμηνείες ή το σενάριο για παράδειγμα, που έχουν να κάνουν με την επιμονή και το ταλέντο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου