Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 2012

Rewind - Μαρία Ξυλούρη



Η Μαρία Ξυλούρη, στο συγγραφικό της ντεμπούτο, καταπιάνεται με ένα θέμα ταμπού, την αγία ελληνική οικογένεια. Ο Πέτρος είναι 26 χρονών, δυσκολεύεται συναισθηματικά και εδώ και τρία χρόνια έχει μετακομίσει μακριά από την πατρική εστία. Έχασε τη μητέρα του μικρός, όταν το αυτοκίνητο, το οποίο οδηγούσε ο πατέρας του, έπεσε στα νερά του λιμανιού του Πειραιά. Εκείνος βγήκε στην επιφάνεια, εκείνη όχι. Οι συγγενείς της κατηγορούν τον πατέρα του για το θάνατό της, ο Πέτρος στη μέση. Θα παντρευτεί ξανά πυροδοτώντας εκ νέου το μένος. Ο Πέτρος στη μέση, ακόμα προσπαθεί να αρθρώσει τις καίριες ερωτήσεις. Το παρελθόν σκιάζει το παρόν και βάζει τρικλοποδιά στο μέλλον. Η μητριά του θα πέσει σε έναν άγρυπνο ύπνο, ζωντανή νεκρή, ο πατέρας του θα τη φροντίσει για χρόνια πιστεύοντας σε ένα θαύμα.

Σε πρώτο πλάνο η απόφαση ενός γονιού να αναζητήσει εκ νέου τη συντροφικότητα. Δύσκολη, αν όχι μάταιη, η προσπάθεια να εξηγήσει τους λόγους, τα επιχειρήματα βρίσκουν στον τοίχο που λέγεται παιδί. Λίγοι θα είναι εκείνοι που με θάρρος θα εκφράσουν ανοιχτά τις αντιρρήσεις τους, οι ψίθυροι θα επικρατήσουν. Το παιδί είναι εκείνο στο οποίο οφείλονται οι όποιες εξηγήσεις, όσο πιο ντόμπρες τόσο το καλύτερο, εκεί βρίσκεται η ευθύνη του γονιού, όλα τα άλλα είναι υποθέσεις της τάξεως "εγώ στη θέση του...". Το παιδί ανάλογα και με την ηλικία του ίσως δυσκολευτεί να κατανοήσει, μεγάλο ρόλο παίζει και η σχέση μεταξύ γονιού και παιδιού, η ειλικρίνεια, η ποιότητα των επιλογών, η διάκριση των συναισθημάτων. Η συγγραφέας προσεγγίζει το θέμα ψύχραιμα, χωρίς περιττές συναισθηματικές εξάρσεις, δίνει το λόγο σε όλα τα μέρη επιχειρώντας να κατανοήσει πρωτίστως η ίδια.      

Σε δεύτερο πλάνο η ευθανασία, ακόμα ένα θέμα υψηλής πολεμικής. Τα όρια ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο είναι μερικές φορές λεπτά, δυσδιάκριτα. Υπέρμαχοι και πολέμιοι οι οποίοι σπάνια καλούνται να πάρουν την κρίσιμη απόφαση, η θεωρία απέχει από την πράξη, τα λόγια είναι εύκολα και συχνά μεγάλα.

Διαρκώς παρούσα στο μυθιστόρημα η οικογένεια. Γονείς, θείοι, ξαδέρφια, ανίψια, από όλα έχει ο μπαξές. Τους συγγενείς μας δεν τους επιλέγουμε αλλά είμαστε υποχρεωμένοι να ανεχόμαστε τη γνώμη τους και τις απαιτήσεις τους. Έχουν άποψη για το τι είναι σωστό και τι λάθος, χώνουν παντού τη μύτη τους, ευτυχώς υπάρχουν και εξαιρέσεις στις οποίες όμως δεν υπάγονται η ξαδέρφη και η θεία του Πέτρου.

Και ανάμεσα σε όλα τα παραπάνω ο Πέτρος.

Η Ξυλούρη χωρίζει τους ήρωες της σε ζεύγη. Δίδυμο βασικό ο Πέτρος με τον πατέρα του, αποτελούν τον πυρήνα της πλοκής. Οι λοιποί ρόλοι ανήκουν σε γυναίκες, οι άντρες που αναφέρονται (κυρίως φίλοι και συνάδελφοι του Πέτρου) κάνουν περισσότερο περάσματα από την κεντρική σκηνή. Έτσι έχουμε τη νεκρή μητέρα και τη νεκροζώντανη μητριά, τη θεία και την ξαδέρφη του Πέτρου και τέλος τη Φανή και τη βουβή συγκάτοικο του ήρωα. Η συγκάτοικος, αν και η παρουσία της αρχικά ξενίζει, εν τέλει αποτελεί ένα από τα αρκετά κερδισμένα στοιχήματα για τη συγγραφέα. Χαρακτήρες, στο σύνολό τους, ολοκληρωμένοι και ζωντανοί, παράσημο στο πέτο της δημιουργού.

Μελανό σημείο του μυθιστορήματος το άτονο ξεκίνημα που φέρει αρκετές παθογένειες της ελληνικής πεζογραφίας. Όμως η Ξυλούρη γρήγορα ξεπερνά τη νευρικότητα των πρώτων σελίδων και παίρνει υπό τον πλήρη έλεγχό της την κατάσταση παρουσιάζοντας ένα σύγχρονο οικογενειακό δράμα με σφιχτοδεμένη πλοκή το οποίο καταφέρνει να συγκινήσει χωρίς να φωνάζει άσκοπα.

Ελπιδοφόρο ντεμπούτο από τη, γεννημένη στην Κρήτη το 1983, Ξυλούρη. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο της βιβλίο, Πως τελειώνει ο κόσμος. Η Μαρία Ξυλούρη διατηρεί ένα πολύ ενδιαφέρον ιστολόγιο, το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ, μέρος του οποίου είναι αφιερωμένο στον Πολ Όστερ.



Εκδόσεις Καλέντη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου