Υπάρχουν συγγραφείς στις σελίδες των οποίων νιώθω μια έντονη ανάγκη να επιστρέφω από καιρό σε καιρό, σε κάποια ιστορία άγνωστη, αφημένη συνειδητά για κάποια στιγμή κατάλληλη, στο μέλλον, λαχταρώντας πρώτιστα αυτή την αίσθηση οικειότητας. Τέτοια είναι η περίπτωση Όστερ για μένα.
Για ένα χρόνο δεν έκανε τίποτ' άλλο απ' το να οδηγεί, ταξιδεύοντας πάνω κάτω στην Αμερική και περιμένοντας να τελειώσουν τα λεφτά. Δεν είχε φανταστεί ότι το ταξίδι θα διαρκούσε τόσο πολύ, όμως το ένα έφερνε το άλλο, κι όταν ο Νας κατάλαβε τι του συνέβαινε, δεν ήθελε πια να σταματήσει. Την τρίτη μέρα του δέκατου τρίτου μήνα γνώρισε το αγόρι που αυτοαποκαλούνταν Τζάκποτ. Ήταν μια από εκείνες τις σπάνιες, τυχαίες συναντήσεις, που δείχνουν να υλοποιούνται ξαφνικά από το πουθενά -σαν μια περούκα που παρασύρεται απ' τον αέρα και πέφτει μπροστά στα πόδια σου. Αν είχε συμβεί οποιαδήποτε άλλη στιγμή, είναι αμφίβολο αν ο Νας θ' άνοιγε το στόμα του. Αλλά επειδή είχε ήδη παραιτηθεί, επειδή αποφάσισε ότι δεν είχε τίποτε άλλο να χάσει, είδε τον ξένο σαν μια αναστολή, σαν μια τελευταία ευκαιρία να κάνει κάτι για τον εαυτό του πριν είναι πολύ αργά. Και χωρίς δεύτερη σκέψη, προχώρησε και το 'κανε. Χωρίς τον παραμικρό ενδοιασμό, ο Νας έκλεισε τα μάτια του και πήδηξε.Ο Νας, έχοντας στην τσέπη τα χρήματα μιας κληρονομιάς, βρίσκεται πίσω απ' το τιμόνι, οδηγεί ασταμάτητα, με ελάχιστες παύσεις για ξεκούραση, ταξιδεύοντας τις πολιτείες χωρίς σαφές σχέδιο. Μετά από ένα χρόνο γνωρίζει τον Τζάκποτ, έναν νεαρό παίχτη του πόκερ, άφραγκο μετά από μια αποτυχημένη για εκείνον παρτίδα, την οποία βέβαια συνοδεύουν όλες οι αναμενόμενες δικαιολογίες των χαμένων. Και το χειρότερο απ' όλα είναι, πως άφραγκος καθώς είναι, αδυνατεί να παρευρεθεί σε μια παρτίδα, μεγάλη ευκαιρία να ρεφάρει κανείς, και όχι μόνο να ρεφάρει αλλά και να πιάσει την καλή επιτέλους. Ο Νας πείθεται να χρηματοδοτήσει τον νεαρό. Έτσι, οδηγούν παρέα μέχρι την απομονωμένη έπαυλη, όπου κατοικούν οι δύο πάμπλουτοι φίλοι, με τους οποίους θα παίξει ο Τζάκποτ.
Η ικανότητα του Όστερ στο στήσιμο και την αφήγηση είναι δεδομένη. Όμως, Η μουσική του πεπρωμένου μοιάζει με ένα συγγραφικό παιχνίδι, στο οποίο ο αφηγητής της ιστορίας δεν είναι τόσο παντογνώστης όσο κλειδοκράτορας του πεπρωμένου των ηρώων του, ανατρέπει την αναμενόμενη εξέλιξη των γεγονότων, καθορίζει αμείλικτα την τύχη τους κινώντας τα νήματα στις μαριονέτες, παντοδύναμος, καθώς στέκει πάνω από το κουκλόσπιτο-μικρόκοσμο, γελάει και τιμωρεί τους αφελείς που πιστεύουν πως ελέγχουν τη μοίρα και τις αποφάσεις τους. Η ιστορία αποτελείται από κομβικά σημεία, χρονικές στιγμές στις οποίες ο αφηγητής επιλέγει να προσθέσει ή να αφαιρέσει κάτι, να πάρει τη μια απόφαση αντί για την άλλη, φροντίζοντας πρώτιστα να μην απολέσει ο ίδιος το ενδιαφέρον του για αυτή. Γιατί όταν τελικά το απολέσει, η ιστορία απλώς θα τελειώσει.
Βέβαια, αυτό το στοιχείο του παιχνιδιού, ή της άσκησης, αν προτιμάτε, τίποτα δεν στερεί από την αναγνωστική απόλαυση, καθώς η φαντασία και τα ευρήματα εντυπωσιάζουν, ενώ η πλοκή, ακόμα και με τις συνεχείς αλλαγές πορείας, δεν στερείται της απαιτούμενης συνοχής, με τους χαρακτήρες να είναι, ως συνήθως, καλοσχηματισμένοι και πολυδιάστατοι και τις σελίδες να κυλούν αβίαστα, εντείνοντας τη λαχτάρα του αναγνώστη να φτάσει μέχρι το τέλος.
Και αναρωτιέται κανείς αν αυτό το απολαυστικό βιβλίο αποτελεί ένα διάλειμμα για τον Όστερ, ένα παιχνίδι ξεμπλοκαρίσματος, ένα βιβλίο που αφήνει την αίσθηση πως παρά την περιπλοκότητα των ιδεών που φέρει γεννήθηκε αβίαστα και άκοπα, ή αν αυτή η παιγνιώδης αίσθηση αποτελεί συγγραφική επιλογή, γεγονός που καθιστά το τελικό αποτέλεσμα ακόμα πιο αξιοθαύμαστο. Μικρή σημασία όμως έχει η απάντηση τελικά.
Μετάφραση Άρης Σφακιανάκης
Εκδόσεις Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος
υ.γ Στο ιστολόγιο μπορείτε να βρείτε αναρτήσεις και για τα εξής έργα του Αμερικανού συγγραφέα:
Αόρατος
Sunset Park
Λεβιάθαν
Η νύχτα των χρησμών
Το Παλάτι του Φεγγαριού
Η τριλογία της Νέας Υόρκης
Στη χώρα των έσχατων πραγμάτων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου