Δοκίμιο για το τζουκ-μποξ - Πέτερ Χάντκε

Να δημιουργείς νήματα, αυτή είναι για μένα η φράση κλειδί στο λογοτεχνικό ταξίδι, το κάθε βιβλίο, αν είναι δυνατόν, να σε οδηγεί στο επόμενο, γιατί αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος να χαθείς στον λαβύρινθο που δημιουργούν οι στίβες από βιβλία γύρω σου.
Ο πρωταγωνιστής σε κάποιο βιβλίο του Μαξ Φρις διάβαζε την Αμέριμνη Δυστυχία του Πέτερ Χάντκε, δυστυχώς δεν έχω ως τώρα καταφέρει να βρώ το συγκεκριμένο βιβλίο καθώς παρουσιάζεται ως εξαντλημένο από τον εκδοτικό οίκο. Πέρυσι τον Σεπτέμβρη διάβασα το "Σύντομο γράμμα για έναν μεγάλο αποχαιρετισμό" του Αυστριακού συγγραφέα και την σχετική ανάρτηση μπορείτε να την βρείτε εδώ.
Πριν λίγες μέρες ψάχνοντας ακόμα μια φορά την "Αμέριμνη δυστυχία" έπεσα πάνω στο "δοκίμιο για το τζουκ-μποξ" και δεν δίστασα.
Δεν αποτελεί δοκίμιο με την στενή έννοια του όρου, είναι περισσότερο μια νουβέλα σχετικά με την πρόθεση κάποιου να βρει το ιδανικό μέρος, ώστε εκεί να γράψει ένα δοκίμιο για το τζουκ-μποξ.
"Είναι ένα έξυπνο, τρυφερό και αδύναμο παιδάκι, αλλά μιλά συνέχεια για την μοναξιά. Αυτοί ακριβώς δεν μπορούν να μείνουν μονάχοι, επειδή χρειάζεται πολύς κόπος για να πετύχεις κάτι τέτοιο." Αυτά ήταν τα λόγια του Τόμας Μπέρνχαρντ σχετικά με τον συμπατριώτη του Χάντκε.
Και τουλάχιστον στα δύο βιβλία που έχω ως τώρα διαβάσει, η μοναξιά είναι ο απόλυτος πρωταγωνιστής.

Δεν έχω ρίξει ποτέ κέρμα σε τζουκ-μποξ, δεν ξέρω καν αν τα λίγα που έχω δει από κοντά ήταν σε λειτουργία. Η μόνη σχέση μου με τα τζουκ-μποξ είναι μέσα από τον κινηματογράφο, ταινίες κυρίως αμερικάνικες, μπαρ καπνισμένα, αυτό είναι το σκηνικό μέσα στο οποίο μπορώ να ανακαλέσω στην μνήμη τα φωτισμένα αυτά ογκώδη κουτιά, πηγή μουσικής κάποτε. Σαν μια αναζήτηση στον χρόνο μιας παιδικής-νεανικής ανάμνησης, στην θέση του τζουκ-μποξ θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να αποτελέσει το ερέθισμα της νοσταλγίας.
Δεν είναι μόνο αυτή η ρετρό και ταυτόχρονα νοσταλγική διάθεση η οποία με καθήλωσε στην νουβέλα αυτή. Ο συγγραφέας επιλέγει την Σόρια ως τόπο εγκατάστασης, ισπανική πόλη που ανήκει στην αυτόνομη κοινότητα Castilla y León, εκεί κοντά πέρασα κάποτε εννιά μήνες από την ζωή μου. Μια τεράστια σε έκταση περιοχή αλλά αραιοκατοικημένη, μακριά από το στερεότυπο της τουριστικής Ισπανίας, εκεί που τα καλοκαίρια είναι δροσερά και οι χειμώνες παγωμένοι, εκεί που οι απέραντες εκτάσεις πεδιάδας που μεσολαβούν από χωριό σε χωριό θυμίζουν πίνακα του Βαν Γκογκ γεμάτες με ηλιοτρόπια και σιτιρά.

Και τώρα που ένα ακόμα βιβλίο του Πέτερ Χάντκε στέκεται σιωπηλό πια δίπλα μου, η θέλησή μου να διαβάσω την "αμέριμνη δυστυχία" χτυπάει κόκκινο, αν κάποιος μπορεί να με βοηθήσει στην αναζήτησή μου θα το εκτιμούσα πραγματικά πολύ.

Εκδόσεις Εξάντας 21ος Αιώνας.
Μετάφραση Βασίλης Τομανάς.