Οι αρνητές της γραφής

Μπάρτλεμπυ & Σία - Ενρίκε Βίλα Μάτας

" Όλοι γνωρίζουμε τους Μπάρτλεμπυ. Είναι εκείνα τα όντα, στα οποία ενδημεί μια βαθιά άρνηση του κόσμου. Παίρνουν το όνομά τους από τον γραφιά Μπάρτλεμπυ, εκείνον τον υπάλληλο γραφείου, που συναντάμε σε ένα διήγημα του Χέρμαν Μέλβιλ, τον οποίον ποτέ κανείς δεν είδε να διαβάζει ούτε καν εφημερίδα, που για μεγάλα χρονικά διαστήματα, στέκεται όρθιος κοιτάζοντας έξω, μέσα από το μουντό παράθυρο, που βρίσκεται πίσω από ένα παραβάν, που βλέπει έναν τούβλινο τοίχο της Γουόλ Στρίτ, που ποτέ δεν πίνει μπίρα ούτε τσάι ούτε καφέ, όπως οι άλλοι, που ποτέ του δεν πήγε πουθενά καθώς περνάει σ' αυτό ακόμα και τις Κυριακές, που ποτέ δεν έχει πει ποιος είναι ούτε από που κατάγεται ούτε αν έχει συγγενείς σ' αυτόν τον κόσμο, που, όταν τον ρωτάνε που γεννήθηκε ή του αναθέτουν μια δουλειά ή του ζητούν να διηγηθεί κάτι για τον εαυτό του, απαντά πάντα λέγοντας :
- Θα προτιμούσα να μην το κάνω. "

Τι είναι αυτό το οποίο αναγκάζει ένα συγγραφέα στη σιωπή;

Η λογοτεχνία αποτελεί τον πυρήνα σε όλα τα έργα του Καταλανού συγγραφέα, ο οποίος επιλέγει να προβάλει σε πρώτο πλάνο τον εαυτό του ως αναγνώστη. Δημιουργός που αγαπά τη λογοτεχνία και βρίσκει την έμπνευση στα ερωτήματα και στις εμμονές που απασχολούν πολλούς βιβλιόφιλους. Δοκίμιο στο περιεχόμενο και αφήγημα στη δομή, έτσι θα χαρακτήριζα το συγκεκριμένο έργο του Βίλα Μάτας.

Ο αφηγητής, χρόνια μετά την τελευταία του απόπειρα για γραφή, αποφασίζει να συντάξει ένα ημερολόγιο με θέμα τους αρνητές της γραφής, τους συγγραφείς του όχι, τους δημιουργούς εκείνους που σε κάποια συγκεκριμένη στιγμή επέλεξαν να σωπάσουν. Και είναι μακρά η λίστα αυτών.

Δεν πάει καιρός που διάβασα το αριστούργημα του Χουάν Ρούλφο, Πέδρο Πάραμο το οποίο ακολούθησε η σιωπή μέχρι το θάνατό του. Ο Σάλιτζερ, που ολοκλήρωσε το έργο του σε δεκατέσσερα χρόνια, και μόνο φήμες υπάρχουν για ανέκδοτα κείμενά του. Ο Ρεμπό που πριν κλείσει τα είκοσι χρόνια του εγκατέλειψε τη γραφή για να περιπλανηθεί στον κόσμο. Ο Κάφκα που δεν ολοκλήρωσε κανένα από τα μυθιστορήματά του.

Λείπει από τη λίστα του αφηγητή ο πρώτος ίσως αρνητής της γραφής, ο Σωκράτης.

Όπως στα περισσότερα βιβλιοφιλικά βιβλία έτσι και στο συγκεκριμένο απαραίτητο κρίνεται να έχεις στο πλάι χαρτί και μολύβι για να κρατάς σημειώσεις, όχι τόσο βιογραφικές, όσο ονόματα συγγραφέων και τίτλους βιβλίων. Δε θα αργήσει η στιγμή που θα πιάσω στα χέρια μου τον Παραγιό του Βάλζερ το οποίο ήδη από το Φλεβάρη βρίσκεται επάνω στο γραφείο με τα προσεχώς.

Αν η ανάγνωσή του σου προκαλέσει μια δυσφορία ανεξήγητη ίσως θα έπρεπε να εξετάσεις το ενδεχόμενο, έστω και υποσυνείδητα, να είσαι και εσύ ένας αρνητής της γραφής.



Μετάφραση ΑΜΑΛΙΑ ΚΑΨΑΛΑ, ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΖΟΥΛΑ, ΕΛΕΑΝΑ ΤΣΟΚΑ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΦΑΒΒΑΣ, ΔΑΝΑΗ ΦΕΡΡΗ (στα πλαίσια πρακτικής άσκησης του τμήματος Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας)

Εκδόσεις Καστανιώτη.

υ.γ Εδώ και εδώ μπορείτε να βρείτε παλαιότερες αναρτήσεις σχετικές με βιβλία του Βίλα Μάτας.