Ζωνιανά Gold - Παρασκευάς Ακαμάτης

Μια κωμική δυστοπία ή μια δυστοπική κωμωδία (όπως αγαπάτε).


Βρισκόμαστε στο κοντινό μέλλον, οι συνέπειες της κρίσης είναι χειρότερες ακόμα και από τις πλέον απαισιόδοξες προβλέψεις. Η Αθήνα χωρισμένη στα δύο, σημεία ελέγχου φιλτράρουν την είσοδο στα βόρεια προάστια σε μια προσπάθεια να περιχαρακωθεί η ασφάλεια των προνομιούχων κατοίκων. Στο κέντρο οι συνθήκες είναι ζόρικες, τα συσσίτια δεν αρκούν, η κυκλοφορία χρήματος είναι σχεδόν μηδενική, η ανταλλαγή είναι η μόνη δίοδος, και η αλληλεγγύη, πάντα η αλληλεγγύη.

Σε αυτές τις συνθήκες, οι τρεις – από ανάγκη – συγκάτοικοι, η Φρόσω, ο Ταρζάν και ο Παρασκευάς, προσπαθούν να αντεπεξέλθουν στις δυσκολίες της άλλοτε απλής καθημερινότητας με αξιοπρέπεια και μη διστάζοντας να αναζητήσουν την ευτυχία κόντρα σε προγνωστικά και αναποδιές. Ζώο προσαρμοστικό ο άνθρωπος, που δεν παύει όμως να ονειρεύεται. 

Η ελληνική οικονομία αναζητά εναγωνίως μια καινοτόμο ιδέα που θα την οδηγήσει με ασφάλεια, μακριά από τα βράχια της κρίσης, στην ανάπτυξη και την ευημερία. Οι εκλογές είναι συχνό φαινόμενο, οι πολιτικοί ανακυκλώνονται από κόμμα σε κόμμα, προεκλογικές υποσχέσεις που εξανεμίζονται πριν ξημερώσει Δευτέρα. Φήμες από την Κρήτη αναφέρουν την ύπαρξη ενός χαρισματικού ηγέτη, το σύστημα προσπαθεί πρώτα να τον εξοντώσει και ύστερα να τον αγκαλιάσει. Κατάσταση ρευστή και αβέβαιη.

Ο συγγραφέας επιλέγει το δρόμο της σάτιρας, μιας σάτιρας πληγωμένης από την σκληρή πραγματικότητα που αγωνίζεται να υψώσει απάγκια γέλιου απέναντι στο λυσσασμένο άνεμο. Απόφαση υψηλού ρίσκου η διακωμώδηση καταστάσεων που προκαλούν την ανασφάλεια και το φόβο, καθώς ο αναγνώστης δεν αισθάνεται στο απυρόβλητο, υποψιάζεται πως ίσως το κύμα παρασύρει και εκείνον στο άμεσο μέλλον, πως ίσως πρωταγωνιστήσει αναγκαστικώς και δίχως να ερωτηθεί προηγουμένως σε μια αντίστοιχη ιστορία. Μια γλυκόπικρη γεύση αφήνει η πρόζα του Ακαμάτη, ένα συναίσθημα ανάμικτο.

Και αν η περιρρέουσα ατμόσφαιρα είναι εύκολο να γίνει εικόνα, η ιστορία που διηγείται ο συγγραφέας διαθέτει, το απαιτούμενο στη σάτιρα,  στοιχείο υπερβολής. Η κρίση αποτελεί ευκαιρία – όπως ευαγγελίζεται γνωστό μότο – και οι ένοικοι της πολυκατοικίας αποφασίζουν να ανταποκριθούν στο κάλεσμα εταιρείας παραγωγής του εξωτερικού και να γυρίσουν μια ερωτική ταινία με στοιχεία από την ελληνική πραγματικότητα.

Τα όρια της σάτιρας εγείρουν συχνά πολεμική. Η εμμονή  δύναται να οδηγήσει στην υπερβολή και κάπου εκεί ίσως χαθεί το στοίχημα για τον δημιουργό. Είναι δεκάδες τα παραδείγματα διάσημων κωμικών που έπεσαν θύματα των εμμονών τους και έγιναν καρικατούρες μονοδιάστατες. Ο Ακαμάτης φλερτάρει στενά με τα όρια, οι καταστάσεις στις οποίες κυριαρχεί το σεξ μοιάζουν να εγκλωβίζουν τη φαντασία του σε καλούπια, στερεότυπα δίχως την αρχική λάμψη.

Το τελικό πρόσημο είναι μάλλον θετικό εξαιτίας αυτής της αντίθεσης. Η σάτιρα και ο προβληματισμός, η εγγύτητα της δυστοπίας και η ανάγκη για γέλιο, η έλλειψη σοβαροφάνειας κατά την ανάλυση και την κατάθεση λύσεων, η ανάλαφρη αντιμετώπιση της πραγματικότητας που όμως αποδίδεται αρκετά ρεαλιστικά. Πρόζα ρέουσα παρά τη σεξουαλική επιμονή, σελίδες που γυρίζουν γρήγορα και γέλιο συνήθως αβίαστο συνθέτουν μια τίμια συγγραφική απόπειρα που φαίνεται να διαθέτει επίγνωση των ορίων της και αφήνει υποσχέσεις για στιγμές απόλαυσης κατά την ανάγνωση.

(πρωτοδημοσιεύτηκε στο mixtape.gr)

Εκδόσεις Ωκεανίδα