Πέμπτη 12 Απριλίου 2018

Το εικοσιτετράωρο ενός αναγνώστη - Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος





Η ανάγνωση, όπως κάθε πάθος άλλωστε, δεν περιορίζεται στον εαυτό της, ο αναγνώστης, συγχωρέστε με αλλά η λέξη βιβλιόφιλος δεν με συγκινεί, δεν περιορίζεται στην ανάγνωση, και ένας αναγνώστης όπως ο Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος, κι αυτή είναι μία από τις ιδιότητές του ανάμεσα στις άλλες, του ποιητή, του μεταφραστή, του κριτικού, του φιλολόγου -και ίσως και άλλων που καταφέρνει να κρατάει κρυφές- όχι μόνο το γνωρίζει καλά, αλλά αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα παθιασμένου αναγνώστη, για τον οποίο η ανάγνωση είναι ένα μόνο μέρος της σχέσης του με τα βιβλία, τους συγγραφείς, τις ιστορίες, μιας σχέσης με εμμονές -πώς αλλιώς;

Γιατί η ανάγνωση, πριν και πάνω απ' ό,τι άλλο, είναι μια σχέση συνυφασμένη με την ίδια τη ζωή, από το πλέον απλό ημερολογιακό συμβάν, όπως ποια κοπέλα κοιμόταν δίπλα του όταν εκείνος ξενύχτησε διαβάζοντας λίγες ακόμα σελίδες από την Καρδιά τόσο άσπρη, για την ακρίβεια τις σελίδες εκείνες με τον ήρωα να προσπαθεί να ξεχωρίσει τις λέξεις θυμού που ακούγονταν από τον δρόμο κάτω ακριβώς από το δωμάτιο του ξενοδοχείου, σε αντίστιξη με τη φαινομενική γαλήνη του δωματίου του ήρωα, αλλά και του αναγνώστη, μέχρι την αφιέρωση στην πρώτη σελίδα στο αντίτυπο του Τούνελ του Ερνέστο Σάμπατο, δώρο από έναν καλό φίλο, αφιέρωση που αν είναι δυνατόν την έκανε με στυλό, αλλά πώς να του κρατήσεις κακία -φροντίζεις να αγοράσεις ακόμα ένα αντίτυπο. Και ύστερα σκέφτεσαι τον Ξένο του Καμύ, και αναλογίζεσαι τι θα έκανες αν δεν υπήρχε αυτό το βιβλίο, ώστε να μπορείς να επιστρέφεις σ' αυτό όταν ο κόσμος καταρρέει;

Από τη μία πλευρά είναι η γοητεία να ακούς κάποιον να μιλάει για ένα πάθος, πάθος που νιώθεις και εσύ, πάθος για το οποίο συχνά νιώθεις πως δεν μπορείς να το μοιραστείς εύκολα με κάποιον, πάθος για το πλέον απλό, όπως την ταξινόμηση των βιβλίων στη βιβλιοθήκη, ή τη σημασία του να βρίσκεις το απόκομμα από το εισιτήριο κάποιου ΚΤΕΛ χρόνια μετά διαβάζοντας ξανά Το μαύρο κουτί  του Άμος Οζ. Όμως από την άλλη πλευρά, ακριβώς επειδή μιλάμε για πάθος, ορθώνεται η αντίδραση, όχι, εμένα η Λολίτα δεν μου άρεσε, ίσως γιατί μου θύμιζε έντονα την προυστική Αλμπερτίν, όχι, εγώ διαφωνώ με το μη δανεισμό βιβλίων.

Η γοητεία και η αντίδραση, ταυτόχρονα συναισθήματα με εκρηκτικά αποτελέσματα, συνοδεύουν την ανάγνωση των κειμένων που αποτελούν Το εικοσιτετράωρο ενός αναγνώστη, κειμένων από τα οποία ξεχειλίζει το πάθος, κείμενα στα οποία αφθονούν οι αναφορές σε βιβλία γνωστά και αγαπημένα, αλλά και σε άλλα είτε άγνωστα είτε σκονισμένα στη στοίβα των προσεχώς. Και ο τρόπος με τον οποίο ο Γιαννακόπουλος μιλάει για την ανάγνωση και τα βιβλία είναι, για μένα, ο πλέον κατάλληλος, ακριβώς λόγω του πάθους του, πάθους που οδηγεί σε συγκλίσεις και αντεγκλήσεις γόνιμες, μακριά από διάθεση για επίδειξη και απλή επανάληψη μισητών φράσεων όπως: μα καλά, δεν έχεις διαβάσει αυτό, μα καλά, (δεν) σου άρεσε το άλλο, και άλλων παρεμφερών. Στόχος του Γιαννακόπουλου δεν είναι να μιλήσει για τον εαυτό του αλλά για εκείνο που αγαπά, όπως ο ποιητής που μιλάει για τον έρωτα μιλάει για το αντικείμενο του πόθου του και όχι για τον ερωτευμένο εαυτό του, ή -ακριβέστερα- όπως το παιδί που μιλάει για το παιχνίδι. Και ακριβώς επειδή είναι τέτοιο το πάθος των κειμένων, Το εικοσιτετράωρο ενός αναγνώστη επιτελεί μια πράξη υπηρέτησης προς τη λογοτεχνία, προς την ανάγνωση, ανανεώνοντας εν τέλει τη δίψα μας για ιστορίες.


Εκδόσεις Πόλις

1 σχόλιο:

  1. ομολογώ ότι όταν ξεκίνησα να διαβάζω το βιβλίο ήμουν λίγο επιφυλακτική. Φοβήθηκα παραινέσεις, διδαχές σε μια ατέρμονη κατηγοριοποίηση βιβλίων και αναγνωσμάτων γενικά. Διαψεύστηκα και χαίρομαι γιαυτό. Πρόκειται για ένα διαμάντι που βάζει φωτιά με τη λάμψη του, φωτίζει τις μικρές κρυφές πτυχές κάθε αναγνώστη και μολονότι δεν το έχω ακόμα τελειώσει, μέχρις εδώ που το έφτασα κρατώ συνεχώς την αναπνοή μου για τη συνέχεια. Ευχαριστούμε θερμά τον συγγραφέα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή